Το αλάνι του Πειραιά τρέλανε το Λονδίνο
Εκατόν δεκατρία έργα ζωγραφικής και γλυπτικής βγήκαν στο σφυρί από τον οίκο Bonhams στην 32η δημοπρασία Greek Sale που διοργανώθηκε στην έδρα του οίκου στο Λονδίνο (101 New Bond Street). Η υψηλή ποιότητα των έργων σε συνδυασμό με τις προσιτές τιμές εκτίμησης αποτέλεσαν ένα είδος προσκλητηρίου προς τους συλλέκτες, που θέλησαν να επενδύσουν στη νεότερη και σύγχρονη ελληνική τέχνη. «To αλάνι του Πειραιά» του Γιάννη Τσαρούχη αναδείχθηκε κορυφαίο έργο της δημοπρασίας. Η ελαιογραφία, διαστάσεων 65 x 53 εκατοστών έφτασε τις 150.000 λίρες Αγγλίας ( 170.532 ευρώ), υπερδιπλασιάζοντας την αρχική τιμή εκτίμησης που ήταν μόλις 50.000-70.000 λίρες. Το έργο, που απεικονίζει έναν άντρα να κάθεται σε ένα καφενείο και να παίζει κομπολόι καπνίζοντας και απολαμβάνοντας έναν ελληνικό καφέ, αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα της προπολεμικής περιόδου του καλλιτέχνη, με έντονες επιρροές από τη βυζαντινή τέχνη και το θέατρο σκιών. «Το ζευγάρι» (1957), του Γιάννη Μόραλη (1916-2009), διαστάσεων 56 x 81.5 εκατοστών, βρήκε αγοραστή στις 93.750 λίρες Αγγλίας. διπλασιάζοντας την αρχική τιμή εκτίμησης που ανερχόταν στις 50.000 λίρες. Στον πίνακα ο καλλιτέχνης φαίνεται να αναζητεί ένα γεωμετρικό ιδεόγραμμα της αγάπης και ο στόχος του φαίνεται να επιτυγχάνεται με τη γεωμετρία των σωμάτων, τις αφαιρετικές φόρμες και τα έντονα χρώματα. Το έργο «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α’», του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ (1871-1934), κατακυρώθηκε για 48.750 λίρες Αγγλίας. Ο πίνακας, που αναφέρεται στον στρατιωτικό θρίαμβο της Ελλάδας στους Βαλκανικούς Πολέμους, με πρωταγωνιστές τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον βασιλιά Κωνσταντίνο Α’, είχε τιμή εκτίμησης 40.000-60.000 λίρες.
Γράφει η Ιωάννα Ανδριοπούλου
«Η τράτα», του Κωνσταντίνου Βολανάκη (1837-1907), ένα από τα ωραιότερα έργα μεγάλων διαστάσεων του κορυφαίου Έλληνα θαλασσογράφου, είχε τιμή εκτίμησης 40.000 λίρες Αγγλίας και τελικά το σφυρί ήχησε στις 50.000 λίρες. Πρόκειται για ένα απαράμιλλο δείγμα της εξαιρετικής δεξιοτεχνίας του καλλιτέχνη. Η ελαιογραφία, που φιλοτεχνήθηκε το 1869, παρουσιάζει έντονες τις επιρροές της Σχολής του Μονάχου. Ο πίνακας «Οδαλίσκη» του Θεόδωρου Ιακώβου Ράλλη, διαστάσεων 35 x 27 εκατοστών, κατακυρώθηκε για 18.750 λίρες Αγγλίας. Είχε τιμή εκτίμησης 15.000-25.000 λίρες. Η ελαιογραφία παρουσιάζει την Οδαλίσκη γυμνή ξαπλωμένη σε ένα κρεβάτι. Οι εξαιρετικές λεπτομέρειες του πίνακα, η μοναδικά φιλοτεχνημένη κατάλευκη σάρκα, μαρτυρούν τη μοναδική τεχνική του καλλιτέχνη. Στις 18.750 λίρες Αγγλίας χτύπησε το σφυρί για το έργο του Περικλή Πανταζή ( 1849-1884) που απεικονίζει τον ζωγράφο Maurice Hagemans. Η ελαιογραφία δημιουργήθηκε το 1877. Στις 25.000 λίρες Αγγλίας κατακυρώθηκε «Ο Λυκαβηττός», έργο του Μιχάλη Οικονόμου (1888-1933). «Η θέα ενός ελληνικού χωριού», η ελαιογραφία του Σπύρου Παπαλουκά (1892-1957) βρήκε αγοραστή στις 18.750 λίρες Αγγλίας.
Τα απούλητα
Στα απούλητα έμεινε το «Κορίτσι με τη μαργαρίτα», του Γεώργιου Ιακωβίδη. Ο πίνακας, διαστάσεων 69 x 57 εκατοστών, φιλοτεχνήθηκε γύρω στο 1928 και απεικονίζει ένα νεαρό κορίτσι ενδεδυμένο με παραδοσιακή στολή να μαδά μια μαργαρίτα. Το κορίτσι κάθεται σ’ ένα φωτεινό υπαίθριο περιβάλλον ιμπρεσιονιστικής τεχνοτροπίας. Η ελαιογραφία εκτέθηκε στην Εθνική Πινακοθήκη στην αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη. Η τιμή εκτίμησης ανερχόταν στις 40.000-60.000 λίρες Αγγλίας. Δεν βρήκε αγοραστή και το «Εκκλησάκι με κόκκινη τέντα», του Μιχάλη Οικονόμου (1888-1933). Στο 39x70 εκατοστών έργο ο καλλιτέχνης συλλαμβάνει με γλυπτικές φόρμες ένα λυρικό παραθαλάσσιο θέμα, ενσωματώνοντας αρμονικά το κτίσμα και την ανθρώπινη φιγούρα στο φυσικό περιβάλλον. Το μοτίβο του παραθαλάσσιου κτίσματος που αντικατοπτρίζεται στα ρηχά νερά είναι από τα αγαπημένα, και για τον λόγο αυτόν επαναλαμβανόμενα θέματα σε όλο το έργο του καλλιτέχνη. Η τιμή εκτίμηση ήταν 30.000-50.000 λίρες Αγγλίας. Τέλος, δεν κατάφερε να βρει αγοραστή και το έργο «Αδελαΐδα, η ιέρεια του φετιχισμού», του Νίκου Εγγονόπουλου (1910-1985). Το έργο του υπερρεαλιστή καλλιτέχνη συνόδευε το ποίημά του «Αδελαΐδα των υποφυτών» και απεικονίζει πολλά φετιχιστικά αντικείμενα που λειτουργούν ως φροϊδικά σύμβολα. Η τιμή εκτίμησης ανερχόταν στις 40.000-60.000 λίρες Αγγλίας.
Πολλά ρεκόρ
Ο οίκος Bonhams είναι ο μόνος διεθνής οίκος που διοργανώνει αποκλειστικές δημοπρασίες ελληνικής τέχνης στα κεντρικά γραφεία του Λονδίνου στην Bond Street, πραγματοποιώντας πολλά ρεκόρ. Αξίζει να αναφέρουμε μερικά παραδείγματα όπως την «Προσευχή στα Μέγαρα», του Θεόδωρου Ράλλη. Το έργο κατακυρώθηκε για 692.000 λίρες Αγγλίας. Η «Σύνθεση», του Γιάννη Μόραλη, βρήκε αγοραστή στις 420.000 λίρες Αγγλίας. Το «Χωρίς τίτλο», Iced, της Χρύσας (1933-2013) πουλήθηκε έναντι 115.000 λιρών Αγγλίας κ.ά.
