Κυβέρνηση playstation: Οι στόχοι, τα ρίσκα και τα αποτελέσματα
Πολιτικές
χωρίς μεγάλα ρίσκα με κατευθύνσεις που κινούνται γύρω από τη μεσαία τάξη, το
απελευθερωμένο από τα γνωστά υποζύγια κράτος και με ουδέτερες ιδεολογικές προσεγγίσεις
θα περιλαμβάνει το πρώτο μίγμα κυβερνητικής δράσης μέχρι το τέλος του 2019. Ο
Κυριάκος Μητσοτάκης φιλοδοξεί έτσι να στρώσει τον δρόμο σε μεγάλες αλλαγές που
θα έρθουν από το 2020 ενδυναμώνοντας το πολιτικό κεφάλαιο και οπλοστάσιο της
σημερινής κυβέρνησης.
Οι πρώτες κινήσεις
Η απόφασή
του για την επέκταση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό
παράδειγμα του πώς αντιλαμβάνεται το Μαξίμου την οικονομική πολιτική. Η
επέκταση της ελάφρυνσης που αφορά τις μεσαίες και τις μεγάλες ιδιοκτησίες (αφού
για τις μικρές είχε μειωθεί από την κυβέρνηση Τσίπρα) εκτιμάται από το ΥΠ.ΟΙΚ.
ότι θα δώσει ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα και το real estate, τον
προνομιακό χώρο των πολιτών. Ταυτόχρονα θα στείλει μήνυμα στις αγορές ότι αυτή
η κυβέρνηση είναι εξαιρετικά φιλική στην επιχειρηματικότητα. Γιαυτό είναι και
συμβολικής αλλά και ουσιαστικής σημασίας το ξεκλείδωμα συγκεκριμένων
επενδυτικών πρότζεκτ.
Ελεγχόμενα
υπουργεία
Ο κ.
Μητσοτάκης θέλει να εφαρμόσει ένα πολύ συγκεντρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης όπου
το διευρυμένο και ισχυροποιημένο Μαξίμου θα ασκεί «σφιχτό» έλεγχο στα
υπουργεία. Γιατί αυτό; Διότι ήταν κοινό χαρακτηριστικό σε προηγούμενες
κυβερνήσεις ότι ο κάθε υπουργός δημιουργούσε βιλαέτια, κύκλους επιρροής και εν
τέλει αντάρτικα. Γιαυτό τον λόγο το σχέδιό του προβλέπει τη δημιουργία
Προεδρίας της Κυβέρνησης, τη διάσπαση της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού σε
δύο Γενικές Γραμματείες, την υπαγωγή της Γενικής Γραμματείας Ενημέρωσης
απευθείας στον πρωθυπουργό, τη δημιουργία νέας Ειδικής Γραμματείας
Παρακολούθησης του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του κυβερνητικού
έργου και τη δημιουργία Γραφείου Νομικού Συμβουλίου. Το θετικό είναι ότι μπορεί
ο ίδιος να γνωρίζει με χαρακτηριστική λεπτομέρεια τι συμβαίνει σε κάθε
υπουργείο, σε κάθε γραμματεία, σε κάθε διεύθυνση υπουργείου. Το αρνητικό;
Ενδεχομένως να υπάρξουν πολλά κέντρα λήψης αποφάσεων με αρκετές πιθανότητες να
παρακωλυθούν συγκεκριμένες νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Απαλλαγή από
την φορολογική ιδεοληψία
Το πιο
σημαντικό όπλο του πρωθυπουργού είναι η αποφασιστικότητα με την οποία
αντιμετωπίζει τα κρίσιμα θέματα της μεταμνημονιακής εποχής της ελληνικής
οικονομίας. Από τη μια συμβαδίζει με τις απαιτήσεις των δανειστών σε ό,τι αφορά
την δημοσιονομική προσαρμογή. Από την άλλη, όμως, θέλει να ξεφύγει από την
φορολογική ιδεοληψία των προηγούμενων χρόνων. Γιαυτό και ο κυβερνητικός
εκπρόσωπος αναφέρθηκε στην κατάργηση των τεκμηρίων, για την οποία μέχρι τώρα
δεν είχαν μιλήσει στη Ν.Δ. Επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται να
αντιμετωπίζει με αποφασιστικότητα τα διαφορετικά και αλληλοσυγκρουόμενα
συμφέροντα της επιχειρηματικής ελίτ της χώρας. Θέλει όλοι να είναι
ικανοποιημένοι, αλλά όχι σε βάρος των άλλων και σίγουρα όχι σε βάρος της
αναπτυξιακής πορείας της οικονομίας.
Ωστόσο, οι πρώτες
κινήσεις Μητσοτάκη έχουν και ισχυρά ρίσκα που εντοπίζονται κυρίως στους
δημοσιονομικούς στόχους σε σχέση με τις εξαγγελίες του στην ελάφρυνση των
φορολογικών βαρών. Το επιπλέον κόστος της περικοπής του ΕΝΦΙΑ, σύμφωνα με το
Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, είναι 205 εκατομμύρια τα οποία έρχονται να
προστεθούν στα 265 εκατομμύρια της περικοπής του ΣΥΡΙΖΑ. Άρα μιλάμε για μια προσαρμογή μετ’ εμποδίων, η οποία
μπορεί να επιτευχθεί, μόνο με την αύξηση του ΑΕΠ, με άριστη λειτουργία της
κρατικής μηχανής – ειδικά των ελεγκτικών σωμάτων– με ενίσχυση του τραπεζικού
συστήματος και μείωση κόστους δανεισμού. Δηλαδή, με μία συνδυαστική πολιτική
που θα μεγαλώνει την πίτα της ανάπτυξης βάζοντας στο «παιχνίδι» τις επενδυτικές
διαθέσεις των εγχώριων παικτών αλλά και κυρίως των ξένων.
Νέα
ανοίγματα σε τεχνοκράτες
Όλα αυτά σε
οικονομικό επίπεδο. Σε πολιτικό επίπεδο, δεν θα αφήσει τον ΣΥΡΙΖΑ να αλωνίσει
στο κρίσιμο πεδίο της κοινωνίας. Γιαυτό σίγουρα θα βάλει στο παιχνίδι άτομα από
άλλους πολιτικούς χώρους. Η αρχή έγινε με την είσοδο στην κυβέρνηση των Χρυσοχοΐδη,
Μενδώνη, Πιερρακάκη, Σκέρτσου και άλλων πιο κεντρώων πολιτικών και τεχνοκρατών.
Έρχεται και συνέχεια. Ο Μητσοτάκης σκέφτεται να ανοίξει την βεντάλια σε όλους
τους χώρους, αφήνοντας τον Αλέξη Τσίπρα να «πολεμήσει» με άλλους χώρους για την
πρωτοκαθεδρία της αντιπολίτευσης και κλείνοντάς του χώρους που θα εισπράξει νέα
και άφθαρτα στελέχη. Επίσης, οι καλές σχέσεις του με τον Γιάννη Στουρνάρα –με τον οποίο θα βρουν και νέα πεδία
συνεργασίας πέραν της αναστύλωσης του τραπεζικού συστήματος– θα φέρει και νέα
πρόσωπα στο προσκήνιο.
Στόχος του
να ξεφύγει από τις κλειστές ομάδες του κόμματος που έβαζε τα ίδια πρόσωπα –silver boys– σε
κρίσιμες θέσεις της κρατικής μηχανής. Άλλωστε, όπως έχει διατυπωθεί, σε μία
κυβέρνηση – manager, όπως αυτή
του Κυριάκου Μητσοτάκη, όλοι πρέπει να έχουν έναν ρόλο τεχνοκρατικό. Το ρίσκο
εδώ είναι το εξής: Να πιάσει τους στόχους, να κερδίσει το στοίχημα της
ανάπτυξης, αλλά να «χάσει» πόντους μέσα στο κόμμα… Άραγε έχει πάρει μαθήματα crisis management σε πολιτικό
κόμμα;
Γράφει
ο Περικλής Σωτηρίου
