Ιωάννης Μπενίσης: «Χαρακτηριστικό της ΕΥΔΑΠ είναι η σταθερή κερδοφορία της»

Ο Ιωάννης Μπενίσης, διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, ανοίγει τα «χαρτιά» του στην «axianews» αναφερόμενος σε μια σειρά θεμάτων που αφορούν τόσο την εταιρεία όσο και γενικότερα τις ΔΕΚΟ και τον δημόσιο τομέα. Ο κ. Μπενίσης εξηγεί το γιατί η Αθήνα δεν πρόκειται να μείνει χωρίς νερό, όπως συνέβη πρόσφατα με τη Θεσσαλονίκη, τις επόμενες πρωτοβουλίες του για την ΕΥΔΑΠ και αναλύει εκτενώς τον προγραμματισμό της εταιρείας για το αποχετευτικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα Μεσόγεια και η Ανατολική Αττική. Τέλος, ο κ. Μπενίσης απαντά με παρρησία σε ερώτησή μας για την ποιότητα του νερού που φτάνει στις βρύσες μας.

- Υπάρχει η διαδεδομένη άποψη ότι οι ΔΕΚΟ και γενικά οι δημόσιες επιχειρήσεις δεν είναι αποτελεσματικές όσο οι ιδιωτικές επιχειρήσεις. Ποια είναι η δική σας άποψη για το θέμα αυτό;

- Ανοίγετε ένα τεράστιο θέμα που απασχολεί τους πάντες εντός και εκτός της χώρας μας. Γενικά στο Δημόσιο υπάρχουν γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι οποίες όμως σε μεγάλο βαθμό εξασφαλίζουν διαφάνεια και διαύγεια στον τρόπο που χειρίζεται κανείς δημόσιο χρήμα. Επίσης, στο Δημόσιο δεν υπάρχουν ελαστικές σχέσεις εργασίας, ακόμα και οι τοποθετήσεις σε θέσεις ευθύνης και οι προαγωγές στελεχών γίνονται με κανόνες ώστε να μην υπάρχει αυθαιρεσία της διοίκησης. Παρ’ όλα αυτά, αν υπάρχει βούληση και γίνονται κατάλληλοι χειρισμοί, πολλές από αυτές τις παθογένειες μπορούν να αντιμετωπιστούν. Σημαντικότατο είναι επίσης το τι διαχειρίζεσαι. Το νερό επειδή είναι, κατά κοινή ομολογία, δημόσιο αγαθό, απολύτως αναγκαίο για την επιβίωση όλων των έμβιων όντων, επιβάλλει σε όλους εμάς, εργαζόμενους και διοίκηση, την πρέπουσα αντιμετώπιση. Όταν ξέρεις ότι από τη δική σου εργασία εξαρτάται η υδροδότηση των πολιτών, δουλεύεις με άλλο τρόπο και με μεράκι. Όπως αλλιώς συμπεριφέρεται ένας στρατός μισθοφόρων και αλλιώς ένας στρατός πατριωτών.

- Εσείς συγκεκριμένα τι ακριβώς έχετε κάνει προς την κατεύθυνση αυτή;

- Δεν θέλω να κάνω συγκρίσεις με το παρελθόν. Ωστόσο, από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε το τιμόνι της ΕΥΔΑΠ δώσαμε μάχη υπέρ της αξιοκρατίας. Συνήθης πρακτική (και υπάρχουν ουκ ολίγα παραδείγματα) ήταν η άμεση απομάκρυνση όλων των γενικών διευθυντών και η τοποθέτηση άλλων με το πρόσχημα ότι οι προηγούμενοι δεν μπορούν να εφαρμόσουν τη βούληση της νέας διοίκησης. Παρά τις αντιδράσεις που υπήρχαν, είμαστε η πρώτη δημόσια εταιρεία στην οποία οι γενικοί διευθυντές αξιολογήθηκαν από ιδιωτική διεθνή εταιρεία, με επιστημονικές μεθόδους και όχι με κομματικά ή άλλα κριτήρια. Δεν ξέρω και ούτε θέλω να ξέρω τι πρεσβεύει πολιτικά ο καθένας από αυτούς. Επανασχεδιάσαμε το οργανόγραμμα κατόπιν σχετικής διαβούλευσης και δημιουργήσαμε ένα νέο, αποκεντρωμένο, βασισμένο στην κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών με τον βέλτιστο τρόπο. Στη συνέχεια, με εκδήλωση ενδιαφέροντος και αποστολή βιογραφικών και εισηγήσεις των γενικών διευθυντών επιλέξαμε τους διευθυντές και τους προϊσταμένους.

Επιπλέον, εφαρμόσαμε το σύστημα διοίκησης μέσω στόχων και μάλιστα με πρωτότυπο τρόπο υλοποίησης, ψηφιακά και πλήρως αυτοματοποιημένα – έργο για το οποίο βραβευτήκαμε με Χρυσό Βραβείο. Ουσιαστικά, χάρη στα πλέον σύγχρονα εργαλεία πληροφορικής, γνωρίζουμε ανά πάσα στιγμή τι έργα υλοποιεί κάθε υπηρεσία, σε ποιο στάδιο βρίσκεται κάθε έργο, εάν παρατηρούνται καθυστερήσεις, ποιος ευθύνεται κ.λ.π. Συμπληρωματικά με τη χρήση άλλων συστημάτων και εργαλείων ποιότητας, λαμβάνοντας υπόψη τα πλεονεκτήματα του Κοινού Πλαισίου Αξιολόγησης (ΚΠΑ), το οποίο αποτελεί ένα σημαντικό ευρωπαϊκό εργαλείο αυτο-αξιολόγησης της λειτουργίας και των επιδόσεων της εταιρείας, προχωρήσαμε στην πιλοτική εφαρμογή του σε τέσσερεις διευθύνσεις της ΕΥΔΑΠ. Να προσθέσω επίσης ότι το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΥΔΑΠ αποφάσισε την εγκατάσταση και χρήση ηλεκτρονικής κάρτας προσέλευσης του προσωπικού, σε αντικατάσταση του βιβλίου παρουσίας που υπήρχε. Όλα αυτά είναι κάποια από τα επιτεύγματά μας που μας καθιστούν εταιρεία εφάμιλλη των καλύτερων ιδιωτικών εταιρειών όσον αφορά στη λειτουργικότητα και στην αποτελεσματικότητα.

- Υπάρχει κίνδυνος για εκτενή διακοπή υδροδότησης στην Αθήνα, όπως προσφάτως συνέβη στη Θεσσαλονίκη;

- Το ότι ανοίγουμε τη βρύση και έχουμε άφθονο και ποιοτικά άριστο νερό δεν είναι φυσικό φαινόμενο. Τα δίκτυα είναι παλαιά – κάποια έχουν κατασκευαστεί από το 1930. Προβλήματα υπάρχουν, όπως υπάρχουν παντού, σε όλες τις χώρες του κόσμου. Στην ΕΥΔΑΠ τόσο η διοίκηση όσο και οι εργαζόμενοι καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να είναι αυτονόητο ότι όταν ανοίγεις τη βρύση θα έχεις νερό σύμφωνα με τον κανόνα των τριών «Π»: Ποιότητα - Παροχή - Πίεση.

Όταν αναλάβαμε τη διοίκηση τα «στοκ» των διαρροών έφθαναν μέχρι και τα 400 ανά τομέα. Δηλαδή, με τον όρο «στοκ» εννοούμε τις κλήσεις για διαρροές τις οποίες δεχόμαστε στο τηλεφωνικό μας κέντρο 1022 για τις οποίες αδυνατούμε να επέμβουμε άμεσα και μετατίθενται για τις επόμενες ημέρες, έχοντας πάντα ως προτεραιότητα την άμεση αντιμετώπιση των συμβάντων που αφορούν διακοπή υδροδότησης. Θέσαμε, λοιπόν, ως στόχο τα «στοκ» αυτά να μηδενιστούν και, παρότι δεν έχουμε ακόμα προσλάβει προσωπικό, είμαστε πολύ κοντά στο να το πετύχουμε.

Επιπλέον, το ατιμολόγητο νερό, που οφείλεται κυρίως σε διαρροές, μειώθηκε από 25,6% το 2016 σε 22,4% το 2017, που είναι ένα από τα καλύτερα ευρωπαϊκά ποσοστά. Αυτό επιτεύχθηκε με την εφαρμογή του επενδυτικού μας σχεδίου, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την αντικατάσταση παλαιών προβληματικών αγωγών ύδρευσης. Προβλήματα διαρροών σε μεγάλο τροφοδοτικό αγωγό που φέρνει νερό από τους ταμιευτήρες είχαμε, τα επιλύσαμε όμως τάχιστα, χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό από τον καταναλωτή. Βέβαια, παίζει ρόλο και το σημείο του αγωγού στο οποίο έχει προκύψει η διαρροή. Για το μεγάλο τροφοδοτικό κανάλι που φέρνει νερό από τον Μόρνο, εκτός από τις συντηρήσεις που κάνουμε τον τελευταίο καιρό επισταμένως, έχουμε εκπονήσει σχέδια αντιμετώπισης μεγάλων προβλημάτων. Ακόμη και απροειδοποίητες ασκήσεις ετοιμότητας κάνουμε ώστε να αποκτήσουμε την κατάλληλη εμπειρία.

- Αναφορικά με την ποιότητα του νερού, μπορούμε τελικά να πίνουμε άφοβα από το νερό της βρύσης;

- Η ποιότητα του νερού της βρύσης παλαιότερα ήταν η κύρια αιτία επιδημιών και παιδικής θνησιμότητας σε ευρωπαϊκές πόλεις. Εμείς μπορούμε με απόλυτη σιγουριά να διαβεβαιώσουμε ότι το νερό μας είναι όχι μόνο ασφαλές αλλά και άριστο ποιοτικά. Η ΕΥΔΑΠ έχει διαμορφώσει το κατάλληλο πλαίσιο προδιαγραφών και ελέγχων, ώστε να εξασφαλίζει ότι το νερό που διατίθεται στο καταναλωτικό κοινό είναι αποδειγμένα άριστο. Υπερκαλύπτοντας τις απαιτήσεις της ισχύουσας νομοθεσίας, ελέγχουμε και επιτηρούμε καθημερινά, 365 ημέρες τον χρόνο, από τις λεκάνες απορροής, τα φράγματα, τους ταμιευτήρες και τα υδραγωγεία, μέχρι και το πιο απομακρυσμένο σημείο του δικτύου.Με ειδικά δοχεία, υπάλληλοί μας μεταβαίνουν σε διάφορα σημεία του δικτύου, απ’ όπου λαμβάνουν δείγματα τα οποία ελέγχονται στα τελειότερα εργαστήρια που διαθέτει η ΕΥΔΑΠ. Επιπλέον, έχουμε δρομολογήσει την άμεση προμήθεια ενός εκ των τελειότερων συστημάτων ελέγχου, το οποίο θα ανιχνεύει και θα ταυτοποιεί κάθε ουσία στην αλυσίδα του πόσιμου νερού. Πρόκειται για υπερσύγχρονο εξοπλισμό, που θα ενισχύσει δυναμικά το σχήμα παρακολούθησης της ποιότητας νερού που εφαρμόζει συστηματικά η ΕΥΔΑΠ, με στόχο την προστασία της υγείας των καταναλωτών.

- Αναφορικά με τον προγραμματισμό για τα Μεσόγεια και την Ανατολική Αττική, που είναι χωρίς αποχέτευση, πώς αυτός εξελίσσεται και γιατί υπάρχουν καθυστερήσεις;

- Δυστυχώς οι διαδικασίες για την αδειοδότηση των έργων, με πρόσχημα την προστασία του περιβάλλοντος, είναι υπέρμετρα χρονοβόρες. Θα αναφέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που αποτυπώνει την πραγματικότητα την οποία αντιμετωπίζουμε:

Η πορεία για τη γνωμοδότηση όσον αφορά τα δασικά θέματα ξεκίνησε από το Δασαρχείο (Αποκεντρωμένη Διοίκηση). Το Δασαρχείο γνωμοδότησε 11 μήνες μετά την παραλαβή της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Στη συνέχεια, η εισήγηση του Δασαρχείου διαβιβάστηκε, μέσω της ιεραρχικά ανώτερής του Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής, προς τη Διεύθυνση Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών. Η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Δασών, με έγγραφο της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, διαβιβάστηκε προς τη Διεύθυνση Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ. Η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών του ΥΠΕΝ διαβιβάστηκε προς τη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του ίδιου υπουργείου, αφού πρώτα πέρασε από δύο τμήματα της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών: το Τμήμα Β: Επιτρεπτών Επεμβάσεων στα Δασικά Εδάφη και το Τμήμα Δ: Δασικών Προστατευμένων Περιοχών και Δασικής Αναψυχής.

Το αποτέλεσμα; Καταθέσαμε τον Οκτώβριο του 2016 και ακόμη δεν έχουμε στα χέρια μας την αντίστοιχη άδεια. Εάν λάβουμε την άδεια το επόμενο 15ήμερο, είμαστε καθ’ όλα έτοιμοι να ξεκινήσουμε τη διαδικασία δημοπράτησης.

Συγκεκριμένα, για τα δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων και την εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων των Δήμων Ραφήνας - Πικερμίου και Σπάτων -Αρτέμιδος αναμένεται η έκδοση της Απόφασης Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων.

Το έργο διαχείρισης των αστικών λυμάτων των περιοχών του Δήμου Μαραθώνα βρίσκεται στο στάδιο ολοκλήρωσης των οριστικών μελετών και εκτιμώ ότι οι δημοπρατήσεις των εργολαβιών θα ξεκινήσουν το 4ο τρίμηνο του 2018.

Για το έργο του δικτύου ακαθάρτων των Γλυκών Νερών και Φούρεζι Δήμου Παιανίας βρισκόμαστε στο στάδιο σύνταξης των τευχών δημοπράτησης. Η δημοπράτηση της κατασκευής του έργου εκτιμάται ότι θα γίνει το 2ο τρίμηνο 2018.

Έχουμε επίσης αναλάβει, μέσω Προγραμματικής Σύμβασης με τον Δ. Παλλήνης, την κατασκευή του συνόλου του δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων υδάτων του δήμου. Η δημοπράτηση του έργου αναμένεται το 1ο εξάμηνο 2018.

- Πώς αντικατοπτρίζεται η πολιτική που μας περιγράψατε στα οικονομικά δεδομένα της εταιρείας;

- Χαρακτηριστικό της ΕΥΔΑΠ είναι η σταθερή κερδοφορία της, που συνδυάζεται όμως με κοινωνική πολιτική, επενδύσεις και εκσυγχρονισμό – και όλα αυτά με μηδενικό δανεισμό. Η εταιρεία αδιάλειπτα από την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο το 2000 διανέμει μέρισμα στους μετόχους της, ενώ για το 2017 το Διοικητικό Συμβούλιο έχει προτείνει τη διανομή μερίσματος αυξημένο κατά 81,8%.Η αποτελεσματική της λειτουργία φαίνεται και από τις οικονομικές της καταστάσεις. Το 2017 ο κύκλος εργασιών παρέμεινε σταθερός στα 327,3 εκατ. €, με παράλληλη αύξηση των καθαρών κερδών κατά 19,4 εκατ. ευρώ (+80,7%). Οι βασικοί δείκτες μέτρησης αποδοτικότητας επηρεάστηκαν αρνητικά από το γεγονός ότι τα λειτουργικά έξοδα προ αποσβέσεων αυξήθηκαν κατά 3,7 εκατ. ευρώ λόγω της εφάπαξ αναγνώρισης σε αυτή τη χρήση, 11,8 εκατ. ευρώ. Το έξοδο αυτό αφορά ένα επιπρόσθετο κόστους προϋπηρεσίας για τη μελλοντική εφάπαξ αποζημίωση των εργαζομένων, σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα. Χωρίς τη συγκεκριμένη εφάπαξ αναγνώριση, τα λειτουργικά έξοδα προ αποσβέσεων θα είχαν σημειώσει μείωση κατά 8 εκατ. ευρώ συμπαρασύροντας όλους τους δείκτες σε αυξημένες αποδόσεις. Η μείωση δηλαδή των EBIT και EBITDA είναι καθαρά λογιστική προσαρμογή, καθώς τα χρήματα αυτά θα δοθούν σε ένα μεγάλο βάθος χρόνου. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι ότι οι αριθμοί φανερώνουν και αυτοί τη σωστή λειτουργία της ΕΥΔΑΠ.