Πόσο ασφαλές είναι τελικά να πετάξει κανείς ξανά με αεροπλάνο
Ο Covid-19 έγινε πανδημία επειδή οι επιβάτες αεροπλάνων μετέφεραν τον νέο κορωνoϊό μαζί τους σε όλο τον κόσμο. Καθώς αυτό καθίστατο σαφές, οι μεν αεροπορικές εταιρίες καθήλωσαν στο έδαφος σχεδόν το σύνολο του στόλου τους, οι δε κυβερνήσεις επέβαλαν ταξιδιωτικούς περιορισμούς και υποχρεωτικές καραντίνες, ενώ έκλεισαν τουριστικά αξιοθέατα και χώρους συνεδρίων.Χωρίς κάποιον προφανή λόγο να πετάξει κανείς, μια γρήγορη ανάκαμψη για τα αεροπορικά ταξίδια φαινόταν απίθανη. Ο Γουόρεν Μπάφετ «ξεφορτώθηκε» τις μετοχές του σε αεροπορικές εταιρίες, ισχυριζόμενος ότι «ο κόσμος έχει αλλάξει». Οι επιβάτες επίσης δεν θα αισθάνονταν ασφαλείς «πακτωμένοι» μέσα σε έναν μεταλλικό σωλήνα για ώρες, σωστά;
Τα εμπόδια φαντάζουν λιγότερο τρομακτικά
Ευτυχώς για τον κλάδο, αν και όχι για το κλίμα του πλανήτη, τα φαινομενικά ανυπέρβλητα εμπόδια για τα αεροπορικά ταξίδια έχουν αρχίσει να φαίνονται λιγότερο τρομακτικά. «Πιστεύουμε ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας και βρισκόμαστε σε ανοδική τάση», δήλωσε το αφεντικό του ομίλου AmericanAirlines, Doug Parker, μετά από μια αύξηση των ταξιδιών το σαββατοκύριακο των διακοπών της Memorial Day των ΗΠΑ. Οι επενδυτές έχουν ήδη επισημάνει την τάση. Ο δείκτης μετοχών Bloomberg Americas Airlines ανέκαμψε σχεδόν κατά το ένα τρίτο από τα χαμηλά του των μέσων Μαΐου, ενώ και οι ευρωπαϊκοί αερομεταφορείς έχουν σημειώσει παρόμοια κέρδη. Οι μετοχές του γερμανικού touroperator Tui επίσης ενισχύθηκαν.
Πόσο ασφαλές είναι τελικά να πετάξει κανείς ξανά με αεροπλάνο
Τέτοια αισιοδοξία φαντάζει παράδοξη τη στιγμή που οι αεροπορικές εταιρίες, συμπεριλαμβανομένης της American Airlines, είναι έτοιμες να περικόψουν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Οι περισσότερες εξακολουθούν να «καίνε» καθημερινά τεράστια ποσά μετρητών. Η Deutsche Lufthansa έχει ανάγκη πακέτο διάσωσης ύψους 9 δισεκατομμυρίων ευρώ (10 δισ. δολ.), ενώ η Latam Airlines στη Λατινική Αμερική ακολούθησε την ανταγωνίστριά της, Avianca, στον δρόμο της πτώχευσης την περασμένη εβδομάδα. Ωστόσο, ο Parker έχει δίκιο να αναμένει μια παρατεταμένη περίοδο ανάκαμψης, τουλάχιστον όσον αφορά τις εσωτερικές πτήσεις και τις πτήσεις μικρών αποστάσεων. Κάτι τέτοιο δεν θα αποδειχθεί αρκετό για να επαναθεμελιώσει τις καταχρεωμένες αεροπορικές εταιρίες σε ασφαλή βάση, ενώ πιθανότατα δεν θα υπάρξει πλήρης ανάκαμψη μέσα στα επόμενα ένα δύο χρόνια.
Η αισιοδοξία επιστρέφει
Ο ευρωπαϊκός αερομεταφορέας χαμηλού κόστους Ryanair αναμένει να λειτουργήσει στο 40% της συνηθισμένης χωρητικότητάς του από τον Ιούλιο και ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώνονται οι κρατήσεις υποδηλώνει ότι τα συγκεκριμένα αεροπλάνα πιθανότατα θα είναι τουλάχιστον κατά το ήμισυ πλήρη. Η Easy Jet βλέπει «ενθαρρυντικές» τάσεις και σημειώνει ότι οι χειμερινές κρατήσεις είναι υψηλότερες από το συνηθισμένο για αυτήν την περίοδο του έτους, αν και μέρος αυτού του φαινομένου μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν κουπόνια επιστροφής χρημάτων προς χρήση και κάνουν νέες κρατήσεις για ακυρωμένα λόγω κορωνοϊού ταξίδια.
Το εκτεταμένο καλοκαιρινό πρόγραμμα πτήσεων της Ryanair φαινόταν πρόωρο πριν από μερικές εβδομάδες, ωστόσο οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί που εμπόδιζαν τους Ευρωπαίους να μετακινούνται ανά την ήπειρο έχουν αρχίσει να χαλαρώνουν. Από τον Ιούλιο, η Ισπανία πρόκειται να άρει την απαίτησή της για καραντίνα 14 ημερών όσον αφορά τις αφίξεις από το εξωτερικό. Η Βρετανία έχει επιβάλει παρόμοιο κανόνα, ωστόσο δέχεται τεράστια πίεση να τον εγκαταλείψει. Τα ταξίδια μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να ξαναρχίσουν, ωστόσο ακόμη και σε αυτό το κομμάτι υπάρχουν ενθαρρυντικά σημάδια πολιτικής βούλησης να αρχίσουν οι άνθρωποι να πετούν ξανά.
Τα δρακόντεια μέτρα θα εμπνεύσουν ασφάλεια
Έχω γράψει στο παρελθόν για το πώς συνήθειες, όπως η χρήση μάσκας και το να χρειάζεται να ζητήσει κανείς άδεια για τη χρήση της τουαλέτας, θα κάνουν τις πτήσεις ακόμη λιγότερο ευχάριστες απ’ όσο είναι. Αυτά τα μέτρα, ωστόσο, πιθανόν να κάνουν τους επιβάτες να αισθάνονται πιο ασφαλείς. Για παράδειγμα, ενώ οι στολές και ο υπόλοιπος εξοπλισμός ατομικής προστασίας που παρέχεται στο πλήρωμα καμπίνας της Emirates είναι κάπως απόκοσμα στη μορφή, είναι πιθανό να έχουν καθησυχαστική επίδραση στην ψυχολογία ορισμένων «νευρικών» ταξιδιωτών. Όπως και με τον SARS πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες, υπάρχουν κατανοητές ανησυχίες σχετικά με τη μόλυνση με κορωνοϊό μέσα στην καμπίνα του αεροσκάφους, πιθανότατα από κάποιον που κάθεται κοντά. Τα στοιχεία δεν είναι ολοκληρωμένα ή πειστικά, ωστόσο μέχρι στιγμής υπάρχουν εκπληκτικά λίγα τεκμηριωμένα περιστατικά τα οποία να επιβεβαιώνουν ότι κάτι τέτοιο έχει συμβεί με τον ιό ο οποίος προκαλεί τον Covid-19. Ο οργανισμός του κλάδου των αεροπορικών μεταφορών IATA αναφέρει ότι έχει περιέλθει εις γνώσιν του μόνο μία περίπτωση κατά την οποία άτομο μετέδωσε τον ιό σε περισσότερα από ένα άτομα εντός αεροσκάφους. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι κατασκευάστριες αεροσκαφών Airbus και Boeing μελετούν εντατικά το ζήτημα. Είναι εύλογο γιατί μια πτήση μπορεί να είναι ασφαλέστερη απ’ όσο θεωρεί κανείς: ο αέρας φιλτράρεται και συχνά αναπληρώνεται απ’ έξω, τα καθίσματα λειτουργούν ως κάποιου τύπου εμπόδιο, ενώ οι επιβάτες δεν κινούνται πολύ στην καμπίνα. Το τραγούδι, οι φωνές και οι δυνατές ομιλίες –συνήθειες οι οποίες συμβάλλουν ιδιαίτερα σε περιπτώσεις υπερμετάδοσης του ιού– αποτελούν βεβαίως μεγάλο ατόπημα όταν πετάτε. Πολλοί επιβάτες θα προτιμούσαν να είναι άδειο το μεσαίο κάθισμα, ωστόσο, όπως έχω σημειώσει στο παρελθόν, με μόνη εναλλακτική την αύξηση των τιμών των εισιτηρίων, κάτι τέτοιο θα επηρέαζε σοβαρά τη δυνατότητα των αεροπορικών εταιριών ακόμη και να καλύψουν το κόστος μιας πτήσης.
Επαγγελματικά ταξίδια και ψυχολογικά τραύματα
Οι εταιρίες θα χρειαστούν πιθανώς περισσότερο χρόνο για να νιώσουν άνετα με τον κίνδυνο (και την πιθανή ευθύνη) οι υπάλληλοί τους να πετούν για επαγγελματικούς λόγους. Περίπου οι μισοί εταιρικοί πελάτες της American Airlines, οι οποίοι ρωτήθηκαν, εξακολουθούν να απαγορεύουν τα ταξίδια, αν και αυτό το ποσοστό είναι μειωμένο σε σχέση με τα δύο τρίτα όπου βρισκόταν κατά την κορύφωση της κρίσης. Εκατομμύρια πιθανοί επιβάτες έχουν επίσης χάσει τις δουλειές τους και δεν θα αισθάνονται σε θέση να αρχίσουν να μοιράζουν χρήματα αριστερά-δεξιά για να περάσουν τις διακοπές τους.
Τέλος, υπάρχουν οι ψυχολογικές «ουλές» από το παρατεταμένο lockdown. Το να είναι κανείς έξω, πλέον, μοιάζει πολύ πιο ασφαλές από το να βρίσκεται σε οποιουδήποτε είδους κλειστό και περιοριστικό χώρο. Μια διαμονή σε ένα τοπικό Airbnb πιθανά να μοιάζει προτιμότερη από το να μεταβεί κανείς σε έναν προορισμό με αεροπλάνο.
