Πέντε ερωτήματα για την ΕΚΤ – Επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων, παρά την ύφεση
Οι αγορές αναζητούν ενδείξεις για το πότε μπορεί να έρθει μια παύση στις επιθετικές αυξήσεις από την ΕΚΤ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα συνεδριάζει την Πέμπτη και δεν φαίνεται να έχει καμία διάθεση να επιβραδύνει τον ρυθμό των επιθετικών αυξήσεων των επιτοκίων, δεδομένου του υψηλού πληθωρισμού – ακόμη και όταν οι οικονομικές προοπτικές επιδεινώνονται.
Έχει αυξήσει τα επιτόκια συνολικά κατά 125 μονάδες βάσης (μ.β.) από τον Ιούλιο, τον ταχύτερο ρυθμό σύσφιξης της πολιτικής που έχει καταγραφεί ποτέ, σημειώνει το Reuters.
Οι κίνδυνοι ύφεσης είναι απίθανο να σταθούν εμπόδιο προς το παρόν, αλλά οι αγορές αναζητούν ενδείξεις για το πότε μπορεί να έρθει μια παύση.
“Η κεντρική τράπεζα έχει λίγες επιλογές από το να πραγματοποιήσει άλλη μια τεράστια αύξηση των επιτοκίων και να ακουστεί hawkish”, δήλωσε ο επικεφαλής αναλυτής της Nordea Jan von Gerich.
Πέντε βασικά ερωτήματα στο ραντάρ των αγορών:
1. Τι θα κάνει η ΕΚΤ αυτή την εβδομάδα;
Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters αναμένουν αύξηση του επιτοκίου κατά 75 μονάδες βάσης στο 1,5%. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν υποστηρίξει μια μεγάλη αύξηση του επιτοκίου, με τους περισσότερους να διευκρινίζουν ότι προτιμούν τις 75 μονάδες βάσης.
Η ΕΚΤ ενδέχεται να ανακοινώσει μια πιθανή αλλαγή στους κανόνες που διέπουν τα φθηνά μακροπρόθεσμα δάνεια, τις στοχευμένες πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (Targeted Longer-Term Refinancing Operations – TLTRO).
Οι επενδυτές προσβλέπουν επίσης στην επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ για καθοδήγηση σχετικά με το πώς βλέπει η ΕΚΤ το trade-off μεταξύ των κινδύνων ύφεσης και πληθωρισμού και πότε θα μπορούσε να διακόψει τη σύσφιξη.
“Είναι λογικό να περιμένουμε μια αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης, μηνύματα για τη μείωση του ισολογισμού της ΕΚΤ και την αλλαγή των κανόνων σχετικά με το TLTRO για τη μείωση της υπερβολικής ρευστότητας”, δήλωσε ο Francis Yared, επικεφαλής του Global Head of Rates Research της Deutsche Bank (ETR:DBKGn). “Αυτό που είναι ασαφές είναι πόσο από όλα αυτά θα ανακοινώσει η ΕΚΤ (αυτή την εβδομάδα)”.
2. Υπάρχει κάποια ένδειξη ότι ο πληθωρισμός κορυφώνεται;
Οι οικονομολόγοι λένε ότι είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για κορύφωση του πληθωρισμού, αλλά οι πιθανότητες να φτάσει σύντομα αυξάνονται. Ο πληθωρισμός έχει επιταχυνθεί σε σχεδόν 10%, επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί σε ορισμένες χώρες της ευρωζώνης για πάνω από 70 χρόνια.
Ένας λόγος αισιοδοξίας είναι ότι οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί κατά 65% σε σχέση με το μέγιστο επίπεδο του Αυγούστου.
Ενώ η κορύφωση του πληθωρισμού μπορεί να είναι κοντά, αν δεν υπάρξουν πρόσθετα σοκ από τον πόλεμο στην Ουκρανία, η υποχώρηση θα είναι αρχικά αργή, πιστεύει ο υπεύθυνος χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ Bostjan Vasle.
Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι ο πληθωρισμός είναι ευρύς, οπότε ακόμη και όταν τα γενικά στοιχεία μειωθούν, η υποκείμενη αύξηση των τιμών θα παραμείνει δυσάρεστα υψηλή.
Η αιχμή του πληθωρισμού είναι κρίσιμη για το αν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα χρειαστεί να ωθήσουν τα επιτόκια πέρα από την ουδέτερη ρύθμιση -όπου ούτε τονώνουν ούτε επιβραδύνουν την ανάπτυξη- ένα επιτόκιο που γενικά τοποθετείται μεταξύ 1,5% και 2%, αλλά που ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θεωρούν ότι είναι πολύ χαμηλό.
3. Θα έχουμε QT;
Όχι ακόμα. Αλλά η ΕΚΤ θα μπορούσε να βελτιώσει τη γλώσσα της σχετικά με τις επανεπενδύσεις και να παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες τους επόμενους μήνες.
Η επόμενη βασική πολιτική συζήτηση αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα εξαντληθούν τα ομόλογα αξίας άνω των 5 τρισεκατομμυρίων ευρώ που βρίσκονται στον ισολογισμό της ΕΚΤ σε μια διαδικασία που ονομάζεται ποσοτική σύσφιξη (QT).
Ο πρόεδρος της Bundesbank Joachim Nagel και ο επικεφαλής της ολλανδικής κεντρικής τράπεζας Klaas Knot έχουν δηλώσει ότι πλησιάζει η ώρα για την QT, μέρος της ευρύτερης σύσφιξης της πολιτικής.
4. Η ΕΚΤ μοιράζει μετρητά στις τράπεζες και τι θα κάνει γι’ αυτό;
Οι τράπεζες της ευρωζώνης «κάθονται» πάνω σε μετρητά ύψους 2,1 τρισεκατομμυρίων ευρώ που μοιράζει η ΕΚΤ με εξαιρετικά χαμηλά, μερικές φορές ακόμη και αρνητικά επιτόκια, με στόχο την τόνωση της οικονομίας.
Αλλά οι γρήγορες και μεγάλες αυξήσεις των επιτοκίων σημαίνουν ότι οι τράπεζες μπορούν να παρκάρουν αυτά τα μετρητά πίσω στην ΕΚΤ, αποκομίζοντας κέρδη χωρίς κίνδυνο, ενοχλώντας τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής που το θεωρούν ως παιχνίδι με το σύστημα.
Οι φορείς χάραξης πολιτικής πιστεύεται ότι πλησιάζουν σε μια συμφωνία για την αλλαγή των κανόνων που διέπουν τα δάνεια προς τις τράπεζες, μια κίνηση που θα αποκόψει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ από τα πιθανά τραπεζικά κέρδη. Η απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί την Πέμπτη.
5. Πόσο ανησυχεί η ΕΚΤ για τη χρηματοπιστωτική αστάθεια;
Οι επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων από μεγάλες κεντρικές τράπεζες και η πτώση των βρετανικών ομολόγων έχουν προκαλέσει ανησυχία για χρηματοπιστωτική αστάθεια.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναφέρει ότι οι κίνδυνοι χρηματοπιστωτικής σταθερότητας έχουν αυξηθεί “σημαντικά” και η Λαγκάρντ έχει προειδοποιήσει ότι οι αγορές μπορεί να είναι υπερβολικά αισιόδοξες για τις οικονομικές προοπτικές, αυξάνοντας τον κίνδυνο μιας απότομης διόρθωσης της αγοράς.
“Το κρίσιμο ζήτημα για τις αγορές είναι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα”, δήλωσε ο Flavio Carpenzano, διευθυντής επενδύσεων σταθερού εισοδήματος στην Capital Group, αν και δεν αναμένει ότι η ΕΚΤ θα το αντιμετωπίσει άμεσα.
