«Ξεφεύγει» η σκληρή ενεργειακή πραγματικότητα της χώρας
Τιμές ρεκόρ για το φυσικό αέριο που «ζαλίζουν» τα νοικοκυριά - Ασφαλής «μέχρι στιγμής» η τροφοδοσία.
Σε κρίσιμο σταυροδρόμι λόγω του πολέμου στην Ουκρανία βρίσκεται η «σκληρή ενεργειακή πραγματικότητα» του φυσικού αερίου στη χώρα μας και στην ΕΕ.
Οι τιμές του φυσικού αερίου με βάση το δείκτη του TTF που είναι ο ευρωπαϊκός κόμβος για το καύσιμο και βρίσκεται στην Ολλανδία, φλέρταρε με τα 200 ευρώ (στα 193 ευρώ, τιμή ρεκόρ στα χρονικά, αύξηση 55%) πριν αποκλιμακωθεί γύρω στα 150-155 που και πάλι είναι πολύ υψηλή τιμή και κάνει τα νοικοκυριά της Ελλάδας να …ζαλίζονται και να λιποθυμούν βλέποντας τους λογαριασμούς.
Οι traders (έμποροι και μεταπράτες) αερίου αγοράζουν …μια χαρά ρωσικό αέριο μέσω του TTF, αφού το αέριο αυτό δεν έχει ονομασία προέλευσης και πιστοποίηση δικτύου, απλώς φτάνει εκεί και πωλείται.
Γι αυτό το λόγο οι εξαγωγές φυσικού αερίου της Gazprom προς την Ευρώπη πλησίασαν τα 110 εκατομμύρια κ.μ. ημερησίως, τη φουλ ποσότητα που μπορούν οι Ρώσοι να εξάγουν από αυτό το δρόμο.
Σε ότι αφορά στο αργό, το Brent «τριγυρνάει» πάνω από τα 110 δολάρια, ενώ το αμερικανικό WTI στα 108 δολάρια.
Στη χώρα μας, η Επιτροπή Διαχείρισης Κρίσεων δίνει την κεντρική διαχείριση των φορτίων LNG που ελλιμενίζονται στην Ρεβυθούσα στο ΔΕΣΦΑ της, ώστε να παραμένουν εντελώς γεμάτες οι δεξαμενές της Ρεβυθούσας και να καταναλώνεται για τις τρέχουσες ανάγκες αέριο αγωγού. Οι ανάγκες για τον τρέχοντα μήνα έχουν καλυφθεί με δύο πλοία της Elpedison, ένα της Mytilineos και ένα της ΔΕΠΑ που θα δέσουν στην Ρεβυθούσα, συν τη δυνατότητα παραγγελιών νέων φορτίων εφόσον απαιτηθεί.
Δεύτερο FSRU στην Αλεξανδρούπολη φτιάχνει η Ελλάδα
Ο νέος Σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην ακριτική πόλη, θα είναι «δίδυμος» αυτού που ήδη βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης και θα λειτουργήσει του χρόνου. Υπάρχει ήδη προκαταρκτικό ενδιαφέρον από αμερικανικές εταιρίες να συμμετάσχουν στην κατασκευή, τροφοδοσία και λειτουργία του, ενώ σε καμία περίπτωση δεν θα λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τον FSRU της Αλεξανδρούπολης.
Έχει στόχο να ανεξαρτητοποιήσει πλήρως βασικές βαλκανικές χώρες (Βουλγαρία, Ρουμανία, Σκόπια και φυσικά την Ελλάδα) από την εξάρτηση του ρωσικού αερίου. Κυρίως όμως έχει στόχευση την «επόμενη ημέρα» της Ουκρανίας, αναλόγως φυσικά πως θα πάνε τα πράγματα μετά τη ρωσική εισβολή.
Τα αμερικανικά συμφέροντα που ενδιαφέρονται δεν είναι μόνο γεωπολιτικά αλλά και καθαρά οικονομικά-ενεργειακά: οι ΗΠΑ έχουν αυτή τη στιγμή πλεόνασμα σχιστολιθικού αερίου (shale gas) και δυνατότητα εξαγωγής. Μέσω αυτού, στην 8ετία Ομπάμα διασφάλισαν σε μεγάλο βαθμό την ενεργειακή αυτονομία τους.
Ο «τρέχων» και βασικός τερματικός σταθμός που θα λειτουργήσει το 2023, έχει συμβολαιοποιημένη δυναμικότητα αεριοποίησης μέχρι και το 50% της τεχνικής δυναμικότητας των 5,5 δισ. κ.μ. ανά έτος. Θα εγκατασταθεί 17,6 χλμ. νοτιοδυτικά του λιμένα της πόλης και θα αποτελείται από:
α) την FSRU (πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG) με αποθηκευτική ικανότητα LNG έως και 170.000 κυβ. μέτρα και δυναμικότητα αεριοποίησης 22,7 εκ. κ.μ. ημερησίως (8,3 δισ. κ.μ. ετησίως), η οποία θα αγκυροβοληθεί στον θαλάσσιο χώρο 10 χλμ ανοιχτά της παράκτιας περιοχής της Αλεξανδρούπολης, και
β) από ένα σύστημα αγωγών συνολικού μήκους 28 χλμ (υποθαλάσσιος αγωγός 24 χλμ και χερσαίος αγωγός 4 χλμ).
Η Πλωτή Μονάδα Αποθήκευσης και Αεριοποίησης (FSRU), χωρητικότητας 153.500 κ.μ. LNG, θα συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία, μέχρι τη Μολδαβία και την Ουκρανία (μέγα διακύβευμα πλέον) ανάλογα και με την εξέλιξη της σημερινής σύρραξης.
Υπενθυμίζεται ότι η Gastrade είναι η πρώτη εταιρεία στην Ελλάδα η οποία έλαβε άδεια ΑΣΦΑ για το έργο του «Τερματικού Σταθμού LNG Αλεξανδρούπολης» για το οποίο πρόσφατα ελήφθη η Τελική Επενδυτική Απόφαση και τώρα βρίσκεται σε φάση υλοποίησης με στόχο να λειτουργήσει στα τέλη του επόμενου χρόνου.
Οι μέτοχοι της Gastrade είναι οι Ομιλοι ΔΕΠΑ Εμπορίας, Κοπελούζου, Gaslog (Λιβανός), Bulgartransgaz και ο ΔΕΣΦΑ με 20% ο κάθε ένας.
Οι πέντε μέτοχοι έχουν δεσμευθεί να διαθέσουν ο καθένας από 2% ώστε να μπει στο σχήμα με 10% η αντίστοιχη εταιρία των Σκοπίων.
Την ίδια στιγμή, έτοιμη να στείλει περισσότερο αέριο προς την Ελλάδα αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση αν διακοπεί η προμήθεια φυσικού αερίου από την Ρωσία είναι η Αλγερία. Η κρατική εταιρεία Sonatrach δήλωσε πως παραμένει ένας αξιόπιστος προμηθευτής αερίου για την Ευρώπη.
Ασφαλής «μέχρι στιγμής» η τροφοδοσία σε αέριο, αλλά…
Πάντως η Ελλάδα παραμένει σχετικά ασφαλής σε επίπεδο τροφοδοσίας αερίου, καθώς ο Turkstream, μέσω του οποίου προμηθεύεται ποσότητες αερίου, διέρχεται από τη Μαύρη Θάλασσα, εντούτοις η κατάσταση δεν επιτρέπει εφησυχασμό.
Εμπειρος έλληνας που χρόνια εργάζεται σε θέση-κλειδί στην Κομισιόν μας λέει: «αν ό μη γένοιτο χάσουμε τον Turkish Stream, θα χρειαστούμε δύο επιπλέον πλοία υγροποιημένου αερίου, συνολικής δυναμικότητας 1800-2300 Μεγαβατωρών μέσα στο Μάρτιο ή τον Απρίλιο, προκειμένου να καλύψουμε την ενεργειακή επάρκεια της χώρας. Εκτός από αυτές τις έξτρα ποσότητες, θα πρέπει να συνυπολογιστεί η λειτουργία των πέντε μονάδων φυσικού αερίου με εναλλακτικό καύσιμο, δηλαδή με πετρέλαιο, μαζί φυσικά με την επιστράτευση όλων των λιγνιτικών μονάδων.
Πάντως γενικά ο φόβος επικρατεί στις αγορές που δεν αποκλείουν πλήγμα σε εγκαταστάσεις αγωγών ή ένα σαμποτάζ. Φοβούνται μακρά στάση των τιμών αερίου σε επίπεδα, για τιμές ρεύματος στην χονδρική κοντά στα 300 ευρώ / MWh. Χαρακτηριστική είναι η τρέχουσα τιμή των 255 ευρώ στην οποία θα πωλείται το ρεύμα στην χονδρική. Οσο για το σενάριο διατήρησης του αερίου σε επίπεδα πάνω από 120 ή και κοντά στα 130 ευρώ για καιρό, μεταφράζεται σε τιμές ρεύματος κοντά στα 300 ευρώ, κεραυνός για καταναλωτές και νοικοκυριά».
