Ράλι στις τιμές φυσικού αερίου και ρεύματος την ώρα που η Ευρώπη εμφανίζεται διχασμένη – Ανησυχία και «μαύρες» μνήμες σε Ελλάδα και την Ε.Ε. που κοιμάται τον «ύπνο του δικαίου»
Σκληρή ομάδα επτα κρατών - μελών ζητούν ευνοϊκό πλαφόν - Πού συμφωνήσαν οι Βρυξέλλες για το ρωσικό πετρέλαιο - Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στην Ελλάδα.
Σχηματίστηκε και πλέον δρα συντονισμένα η ομάδα επτά κρατών-μελών της ΕΕ μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα που απαιτούν ισχυρό και προστατευτικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, σαφώς καλύτερο από αυτό που πρότεινε η Κομισιόν.
Το μέτωπο σχηματίστηκε όχι τυχαία, τη στιγμή που επανέρχονται έντονες αυξητικές τάσεις στις διεθνείς αγορές, θυμίζοντας τις «μαύρες ημέρες» του πρόσφατου παρελθόντος.
Η προοπτική για 146-150 ευρώ ανά Μεγαβατώρα για το συμβόλαιο Ιανουαρίου στο ολλανδικό χρηματιστήριο, είναι πολύ ανησυχητικό μήνυμα για το τι θα γίνει σε ΕΕ και Ελλάδα στις αρχές της νέας χρονιάς όταν η ζήτηση και οι τιμές θα αυξηθούν κι άλλο.
Τι θέλει η «σκληρή επτάδα»
Η «σκληρή επτάδα» όπως αποκαλείται στις Βρυξέλλες, με Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Βέλγιο να πρωτοστατούν υπέβαλαν αντιπρόταση με την οποία το πλαφόν θα βασιστεί μεν σε μια τιμή βάσης, ενδεικτικά τα 160 ευρώ/MW, όμως θα έχει και δυναμικό στοιχείο με βάση τις τιμές στους διεθνείς κόμβους αερίου.
Η Αθήνα και άλλες κυβερνήσεις, επιμένουν στην επιβολή του, είναι γιατί εκτιμούν ότι ένα πλαφόν στα 160 και 190 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, θα μπορούσε ενδεχομένως να στείλει σήμα στις αγορές και να αποθαρρύνει την κερδοσκοπία.
Επίσης οι τιμές στο ρεύμα έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία 24ωρα πάνω από τα 330 ευρώ.
Οι …σκληροί επτά, τονίζουν ότι το πλαφόν της Κομισιόν είναι σχεδιασμένο ώστε να μην ενεργοποιείται και έτσι δεν θα έχει θετικό αποτέλεσμα για τους καταναλωτές λένε έμπειροι αναλυτές στις Βρυξέλλες.
Να θυμίσουμε πως η Κομισιόν προτείνει πλαφόν στα 275 ευρώ/MWh που θα ενεργοποιείται κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, όπως διατήρηση της τιμής επί δύο εβδομάδες τουλάχιστον και τιμή 58 ευρώ υψηλότερη από το LNG για 10 συνεχείς ημέρες.
Το βασικό είναι να αποφευχθεί μια νέα έκρηξη στο φυσικό αέριο, όπως αυτή που προβλέπουν οι μεγάλοι διεθνείς χρηματοοικονομικοί οίκοι πως θα συμβεί το Μάρτιο του 2023 ενώ θα έχει προηγηθεί ένας χειμώνας με αυξημένη ζήτηση, μετά το τέλος του οποίου, οι χώρες θα πρέπει να εφοδιαστούν ξανά και να γεμίσουν τις αποθήκες τους για το 2023.
Οι επτά χώρες αναφέρουν στο κείμενό τους ότι η συνθήκη των δύο συνεχόμενων εβδομάδων υψηλών τιμών δεν είναι αποτελεσματική για να φέρει θετικά αποτελέσματα στις αγορές.
Επίσης, ζητούν να έχουν τα κράτη-μέλη την τελική απόφαση για το αν θα απομακρύνεται το πλαφόν σε περιπτώσεις διαταραχής της προμήθειας και όχι η Κομισιόν.
Η νέα πρόταση πρόκειται να συζητηθεί στη σύνοδο των υπουργών ενέργειας στις 13 Δεκεμβρίου.
Πάντως οι κυβερνήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν προσωρινά σε ανώτατο όριο τιμής 60 δολαρίων ανά βαρέλι για το ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται διά θαλάσσης, με μηχανισμό προσαρμογής που θα διατηρήσει το ανώτατο όριο στο 5% κάτω από την τιμή της αγοράς, δήλωσε διπλωμάτης της ΕΕ σύμφωνα με το Reuters.
Η Πολωνία, η οποία είχε πιέσει ώστε το ανώτατο όριο τιμών να είναι όσο το δυνατόν χαμηλότερο, έχει διορία λίγων ωρών για να δεχτεί τη συμφωνία, η οποία ακολούθως θα εγκριθεί απ’ όλες τις κυβερνήσεις της ΕΕ μέχρι την Παρασκευή, είπε ο διπλωμάτης.
Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στην Ελλάδα
Το Νοέμβριο, η Ελλάδα κατέγραψε το χαμηλότερο «ενεργειακό πληθωρισμό» σε ολόκληρη την ΕΕ, αφού σε πολλά προϊόντα, όπως στο ρεύμα και το φυσικό αέριο, οι τιμές φέτος πλησίασαν πολύ τις αντίστοιχες περυσινές. Στο πετρέλαιο θέρμανσης, για παράδειγμα, μέχρι και χθες η τιμή διάθεσης ήταν ουσιαστικά αντίστοιχη με την περσινή.
Όσον για το ηλεκτρικό ρεύμα, η μέση χρηματιστηριακή τιμή έκλεισε τον Νοέμβριο στα 220 ευρώ γράφοντας ουσιαστικά τιμή αντίστοιχη με εκείνη στα τέλη του 2022.
Αλλά και τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου, οι τιμές λιανικής για τα νοικοκυριά θα είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Επειδή ακριβώς η Ελλάδα δουλεύει με το μοντέλο month ahead και οι τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι για τον Δεκέμβριο, ήταν βάσει της πρόβλεψης που έκαναν στις 20 Νοεμβρίου (δηλαδή τα 115-120 ευρώ/ μεγαβατώρα) η οποία ήταν χαμηλή, τον τελευταίο μήνα του χρόνου δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Σε ένα σενάριο ανοδικού σερί τιμών τις επόμενες εβδομάδες, ο Έλληνας καταναλωτής θα βγει ωφελημένος μας αναλύει στέλεχος της ΡΑΕ.
Επίσης το πετρέλαιο θέρμανσης παρά την μείωση της επιδότησης φαίνεται ότι θα παραμείνει σε μέσο πανελλαδικό επίπεδο στην περιοχή των 1,2 ευρώ ανά λίτρο.
Αρκεί να μην υπάρξει δυσάρεστη έκπληξη, είτε από το μέτωπο του ρωσικού πετρελαίου, είτε από τον ΟΠΕΚ.
Όσο για το φυσικό αέριο, εκτιμάται ότι θα συνεχίσει να πωλείται και για τον Δεκέμβριο προς 12-13 λεπτά η κιλοβατώρα, έναντι 11 λεπτών το Νοέμβριο.
Από τον Ιανουάριο και μετά ξαναμπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά.
Η εκτίναξη στην τιμή του αερίου φέρνει δυσάρεστες μνήμες από τους προηγούμενους μήνες, ειδικά τους καλοκαιρινούς, όταν οι τιμές στο αέριο και το ρεύμα άλλαζαν καθημερινά με διψήφια ποσοστά, ακολουθώντας ανεξέλεγκτη πορεία.
Η Ε.Ε. κοιμάται τον «ύπνο του δικαίου»
Στον αντίποδα η ΕΕ, έχοντας εφησυχάσει από τον ήπιο μέχρι τώρα χειμώνα, έπειτα από ένα Νοέμβριο χαμηλών τιμών, προσγειώνεται και πάλι ανώμαλα.
Η ενεργειακή εξίσωση του Δεκεμβρίου μοιάζει δύσκολη, καθώς περιλαμβάνει το πόσο γρήγορα θα σταματήσουν τα καταστρεπτικά lockdowns στην Κίνα και πόσο θα αντέξουν γεμάτες οι ευρωπαϊκές αποθήκες.
Στο πρώτο ερώτημα, κρίνοντας από τις εκτιμήσεις των ειδικών και την ταχύτατη εξάπλωση της Όμικρον στην Κίνα, τυχόν διακοπή τώρα από το καθεστώς της πολιτικής μηδενικής ανοχής Covid, θα οδηγούσε σε πολύ μεγάλους αριθμούς θανάτων.
Στο κατά πόσο θα μείνει ψηλά η στάθμη στις ευρωπαϊκές αποθήκες, τα πάντα θα εξαρτηθούν από την ένταση του φετινού χειμώνα.
Βάσει πρόσφατων εκτιμήσεων της Oxford Economics, αν τελικά έχουμε στην Ευρώπη θερμοκρασίες 0,3 βαθμούς Κελσίου χαμηλότερες από το συνηθισμένο, τα αποθέματα θα μειωθούν σε κρίσιμα επίπεδα, απαιτώντας περαιτέρω πολιτικές μείωσης της κατανάλωσης φυσικού αερίου.
Μέχρι τα μέσα της χρονιάς το 30% των ευρωπαϊκών αποθηκών γέμιζε χάρη στο ρωσικό αέριο που πλέον δεν υπάρχει.
