Σε ελεύθερη πτώση η τιμή του φυσικού αερίου – Οι αίτιες και οι προοπτικές
Όλη η εβδομάδα ήταν πτωτική σε παγκόσμιο επίπεδο για αέριο και ρεύμα.
Κάθετη πτώση των τιμών τόσο στην εσωτερική όσο και στην διεθνή αγορά ενέργειας παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες.
Η τιμή του ρεύματος στην προημερήσια αγορά του ελληνικού χρηματιστηρίου υποχωρεί για στα 155 ευρώ ανά μεγαβατώρα ενώ η τιμή του φυσικού αερίου στο χρηματιστήριο της Ολλανδίας έπεσε κάτω από τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα για πρώτη φορά από τον περασμένο Ιούλιο και έκλεισε στο 96,5 ευρώ.
Στην ελληνική αγορά η πτώση της τιμής (κατά 34 % σε σχέση με προηγούμενες εβδομάδες) αντικατοπτρίζει την υποχώρηση των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου και καταγράφεται παρά το γεγονός ότι η συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι το τελευταίο διάστημα σχετικά περιορισμένη (17 %). Στο σημερινό μείγμα κυριαρχούν οι μονάδες φυσικού αερίου με 35,6 % και οι εισαγωγές με 28 % της αγοράς.
Χαρακτηριστικό ότι σε ημερίδα για την ενέργεια επισημάνθηκε η ανάγκη για αποσύνδεση της τιμής του ρεύματος από την τιμή του φυσικού αερίου καθώς και για δημιουργία των συνθηκών που απαιτούνται προκειμένου να αναπτυχθούν και στην ελληνική αγορά τα διμερή συμβόλαια μεταξύ παραγωγών και τελικών καταναλωτών που θα επιτρέψουν αφενός την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και αφετέρου την προστασία των καταναλωτών από την έντονη διακύμανση των τιμών στο χρηματιστήριο.
Η συνεχής πτωτική πορεία των τιμών
Όλη η εβδομάδα ήταν πτωτική σε παγκόσμιο επίπεδο για αέριο και ρεύμα.
Περίπου 10% ήταν η πτώση στην αγορά της Ολλανδίας, κατά 67% χαμηλότερη από το υψηλό του Αυγούστου.
Σε ελεύθερη πτώση κινούνται τα προθεσμιακά συμβόλαια Νοεμβρίου για το φυσικό αέριο στην αγορά της Ολλανδίας, στην πρώτη αντίδραση των αγορών στη συμφωνία που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες, η οποία ανοίγει τον δρόμο για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του.
Το συμβόλαιο TTF υποχωρεί σχεδόν 10% στα 114,50 ευρώ/μεγαβατώρα, έχοντας υποχωρήσει κατά 67% σε σχέση με το υψηλότερο επίπεδο που καταγράφηκε τον Αύγουστο (349 ευρώ στις 26 Αυγούστου). Αξιοσημείωτο είναι ότι έχουν συμπιεστεί οι τιμές σε όλες τις σειρές μελλοντικών συμβολαίων, καθώς η αγορά προεξοφλεί σχετική σταθεροποίηση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για τα συμβόλαια του χειμώνα 2023 οι τιμές διαμορφώνονται χαμηλότερα από 140 ευρώ.
Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, όπου οι προτάσεις της Κομισιόν για την ενεργειακή κρίση ήταν ένα από τα βασικά θέματα διαπραγμάτευσης, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς απέσυρε την αντίθεσή του στις προτάσεις της Επιτροπής της ΕΕ -που υποστηρίχθηκαν από τη Γαλλία και άλλους- για την εφαρμογή ενός «δυναμικού ανώτατου ορίου τιμών» στην αγορά φυσικού αερίου (TTF) και ενδεχομένως σε άλλα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης.
Αν και οι ακριβείς λεπτομέρειες του μηχανισμού πρέπει ακόμη να διευθετηθούν, μπορεί να συμβάλει στην αποτροπή των αιχμών που παρατηρήθηκαν νωρίτερα το καλοκαίρι, όταν η αγορά έπρεπε να προσαρμοστεί στην απώλεια των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου λόγω των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία.
Πτώση που ξεπέρασε τις αρχικές εκτιμήσεις και έφθασε έως και το 37% συγκριτικά με τον Οκτώβριο σημείωσαν τα τιμολόγια λιανικής του ηλεκτρικού ρεύματος για τον Νοέμβριο. Η πτωτική τάση της τιμής φυσικού αερίου στην Ευρώπη, που έχει υποχωρήσει κατά 40% από την αρχή του Οκτωβρίου οδήγησε τις τιμές προς τα κάτω κατά το ένα τρίτο, σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, δίνοντας «ανάσες» και στον προϋπολογισμό, αφού το σύνολο των επιδοτήσεων θα καλυφθούν από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Ειδικότερα, με πτώση στις ανταγωνιστικές χρεώσεις των τιμολογίων τους που κινείται από 31% έως 39%, οι εταιρείες ρεύματος ξεπέρασαν κατά πολύ τις εκτιμήσεις και τις πληροφορίες των προηγούμενων ημερών που έκαναν λόγο για μειώσεις 15 – 25%.
Η επόμενη ημέρα στην Ε.Ε. για τα ενεργειακά
Το πρώτο κρας τεστ για τους υπουργούς Ενέργειας έγινε στο Λουξεμβούργο μετά το θετικό μήνυμα και τη συμφωνία των 27 ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής της περασμένης εβδομάδας.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ είχε υπογραμμίσει ότι “υπάρχει ισχυρή και ομόφωνη δέσμευση να δράσουμε από κοινού, ως Ευρωπαίοι, για να επιτύχουμε τρεις στόχους: χαμηλότερες τιμές ή μείωση των τιμών, εγγύηση της ασφάλειας του εφοδιασμού και συνέχιση της εργασίας για τη μείωση της ζήτησης”.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είχε τονίσει ότι “έχουμε έναν πολύ καλό και σταθερό οδικό χάρτη για να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στο θέμα των τιμών της ενέργειας” επισημαίνοντας ότι “οι ηγέτες έδωσαν τη στρατηγική καθοδήγηση”.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την ολοκλήρωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι μετά από επτά μήνες έντονων συζητήσεων, “πετύχαμε συμφωνία ως προς την απαραίτητη ευρωπαϊκή παρέμβαση στο ζήτημα της ενέργειας”.
Σε αυτή τη φάση επίσης, οι υπουργοί Ενέργειας των 27 θα τοποθετηθούν με βάση τις προτάσεις της επιτροπής, δίνοντάς τις κατευθύνσεις για να τις επεξεργασθεί και να τις εξελίξει.
Στο ζήτημα του πλαφόν, εκτιμάται ότι η Κομισιόν θα προσπαθήσει να τηρήσει τις ισορροπίες προσπαθώντας να μην προκαλέσει όσους αντιδρούν και κυρίως τη Γερμανία, αλλά ταυτόχρονα λαμβάνοντας υπόψη τον μεγάλο αριθμό υποστηρικτών που τάσσονται υπέρ ενός ανώτατου ορίου τιμής το οποίο μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης προς τις αγορές ακόμη και εάν δεν χρειαστεί εν τέλει να τεθεί σε εφαρμογή, αναφέρει ευρωπαϊκή πηγή.
Παράλληλα, οι υπουργοί ενέργειας της ΕΕ επιδιώκουν γενική προσέγγιση σχετικά με την πρόταση για οδηγία σχετικά για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Επεξεργάζονται τη δέσμη μέτρων για το φυσικό αέριο, η οποία περιλαμβάνει πρόταση για οδηγία και πρόταση για κανονισμό σχετικά με τους κοινούς κανόνες εσωτερικής αγοράς για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το φυσικό αέριο και το υδρογόνο.
Αυτές οι προτάσεις αποτελούν μέρος της δέσμης μέτρων “Fit for 55” που στοχεύουν να βάλουν την ΕΕ στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
