ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΒΕΠ ΒΑΣΙΛΗ ΚΟΡΚΙΔΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΙΣΡΑΗΛ - ΙΡΑΝ
Η σοβαρή πολεμική ένταση μεταξύ Ισραήλ–Ιράν υπό τον φόβο γενικής σύρραξης έχει σοβαρές και πολυεπίπεδες οικονομικές επιπτώσεις, τόσο περιφερειακά όσο και παγκοσμίως. Ακολουθεί ανάλυση κατά τομείς:
1. Ενεργειακή Ασφάλεια και Τιμές Πετρελαίου
➤ Επιπτώσεις:
♦ Απότομη αύξηση τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου λόγω αβεβαιότητας στον Περσικό Κόλπο.
♦ Απειλή για τα Στενά του Ορμούζ, από όπου διέρχεται το ~20% του παγκόσμιου πετρελαίου.
♦ Επιβάρυνση καυσίμωνγια μεταφορές, παραγωγή, θέρμανση – ειδικά σε ΕΕ & Ασία.
➤ Εκτιμώμενες συνέπειες:
♦ $ 80+ βαρέλι πιθανή βραχυπρόθεσμη τιμή.
♦ Επανεμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων.
2. Εμπόριο & Ναυτιλία
➤ Επιπτώσεις:
♦ Ναυτιλιακές καθυστερήσεις ή αποκλεισμοίστο Περσικό Κόλπο.
♦ Επιθέσεις σε εμπορικά πλοία (όπως των Χούθι στη Ερυθρά Θάλασσα).
♦ Άνοδος ναύλων, ασφάλιστρα πλοίων, και κόστη logistics.
➤ Ιδιαίτερη ευπάθεια:
♦ Εισαγωγές πρώτων υλών, σιτηρών, πετροχημικών.
♦ Ελληνική ναυτιλία: αυξημένα λειτουργικά και ασφαλιστικά κόστη.
3. Χρηματοπιστωτικές Αγορές
➤ Αντίδραση αγορών:
♦ Πτώση σε μετοχές, ειδικά κλάδους με υψηλό κόστος ενέργειας.
♦ Άνοδος χρυσού και δολαρίου ως ασφαλή καταφύγια.
♦ Πτώση νομισμάτων αναδυόμενων αγορών.
4. Τοπική και Περιφερειακή Οικονομία
➤ Ισραήλ:
♦ Πτώση επενδύσεων.
♦ Μείωση τουρισμού, τεχνολογικών εξαγωγών.
♦ Αντίστροφη μετανάστευση & υποτίμηση Shekel.
➤ Ιράν:
♦ Νέες κυρώσεις.
♦ Μείωση εξαγωγών πετρελαίου.
♦ Χρηματοδότηση πολέμου με υψηλό κοινωνικό κόστος.
Οι Σημαντικότερες Επιπτώσεις για την Ελλάδα
Οι σημαντικότερες επιπτώσεις για την Ελλάδα από μια ενδεχόμενη σύρραξη Ισραήλ – Ιράν εστιάζονται σε 5 βασικούς τομείς: τουρισμό, ναυτιλία, εμπόριο, ενεργειακό κόστοςκαι γεωπολιτική σταθερότητα. Ακολουθεί στοχευμένη ανάλυση:
1. Πλήγμα στον Τουρισμό Ανατολικής Μεσογείου
♦ Η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί “γειτονική ζώνη αστάθειας”, ειδικά από επισκέπτες τρίτων χωρών (ΗΠΑ, Ασία).
♦ Ακύρωση κρουαζιέρων και πακέτων πολυπροορισμών (π.χ. Ελλάδα–Τουρκία–Ισραήλ–Αίγυπτος).
♦ Αύξηση ασφαλιστικών καλύψεων για ταξιδιωτικούς παρόχους.
♦ Επιβάρυνση τουριστικής εικόνας: λιγότερες κρατήσεις σε νησιά και περιοχές κοντά στην Ανατολική Μεσόγειο.
2. Επιβάρυνση Ελληνικής Ναυτιλίας
♦ Πιθανές επιθέσεις ή εμπλοκές στα στενά του Ορμούζκαι Ερυθρά Θάλασσαοδηγούν:
♦ σε αύξηση ναύλωνκαι ασφαλίστρων,
♦ σε reroutingπλοίων μέσω Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας (Αφρική),
♦ σε καθυστερήσειςκαι μειωμένη αξιοπιστία logistics.
♦ Οι ελληνόκτητες ναυτιλιακές θα δουν άνοδο λειτουργικού κόστους και πιθανές πιέσεις σε ναυλώσεις.
3. Διατάραξη Εμπορίου & Εισαγωγών
♦ Καθυστερήσεις εμπορευμάτωναπό Ασία μέσω Σουέζ → σημαντικό για logistics, μεταποίηση και λιανικό εμπόριο.
♦ Αύξηση κόστους εισαγωγών, ειδικά σε ενέργεια, πρώτες ύλες, και τεχνολογικά προϊόντα.
♦ Ανασφάλεια στις εξαγωγέςπρος χώρες της Μέσης Ανατολής, Β. Αφρικής.
4. Ενεργειακή Αναστάτωση – Κόστος Καυσίμων
♦ Αύξηση τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου, με άμεσο αντίκτυπο σε:
♦ Μεταφορές (οδικές, ακτοπλοΐα, αεροπορικές),
♦ Κόστος παραγωγής,
♦ Οικιακή θέρμανση & ηλεκτρικό ρεύμα.
♦ Επιβάρυνση πληθωρισμούστην Ελλάδα, ιδιαίτερα σε τρόφιμα και ενέργεια.
5. Γεωπολιτική & Διπλωματική Πίεση
♦ Πίεση στην Ελλάδα να διατηρήσει ισορροπία μεταξύ ΗΠΑ, Ισραήλ και αραβικών χωρών.
♦ Ενίσχυση του ρόλου της Ελλάδας ως ενεργειακός και γεωπολιτικός κόμβος(LNG, EastMed).
♦ Ενδεχόμενη αύξηση στρατιωτικής επιτήρησηςσε Αιγαίο και Κύπρο.
Εκτιμώμενες Οικονομικές απώλειες σε ποσά και ποσοστά
Περίοδος κρίσης: 3 μήνες, με έντονη γεωπολιτική αστάθεια και αβεβαιότητα.
♦ Δεν υπάρχει γενικευμένος πόλεμος στη Μέση Ανατολή, αλλά διακοπές εμπορίου και ενεργειακής ροής.
♦ Η Ελλάδα επηρεάζεται έμμεσα, όχι άμεσα από στρατιωτικές επιχειρήσεις.
♦ Ο τουρισμόςεπηρεάζεται άμεσα: πρόκειται για ευαίσθητο τομέα στην «αντίληψη ασφάλειας».
♦ Η ενέργειαείναι ο μεγαλύτερος οικονομικός αποδέκτης, λόγω της εξάρτησης από εισαγωγές.
♦ Η ναυτιλίαβλέπει αύξηση κόστους, αλλά μπορεί να μετακυλίσει μέρος του στα ναύλα.
♦ Το εμπόριοεπηρεάζεται μέσω logistics & ασφάλειας – ειδικά στις προμήθειες από Ασία.
