Ο πληθωρισμός είναι εδώ! - Τι θα γίνει όταν κοπεί το φθηνό χρήμα

31/10/2021, 00:00
Ο πληθωρισμός είναι εδώ! - Τι θα γίνει όταν κοπεί το φθηνό χρήμα

Ο πληθωρισμός πλέον απασχολεί τους πάντες. Πρόκειται για το πιο σοβαρό ζήτημα της χρονιάς, και ίσως της δεκαετίας. Η Κριστίν Λαγκάρντ εξερχόμενη από τη συνεδρίαση της ΕΚΤ την Πέμπτη, τα είπε όλα: «Μιλήσαμε για πληθωρισμό, πληθωρισμό, πληθωρισμό».

Ο λόγος που μήνες τώρα υπερονίζαμε τη σοβαρότητα της κατάστασης αλλά και τα αισχρά ψέματα τραπεζιτών και πολιτικών όσον αφορά την «παροδικότητα» του φαινομένου, ήταν προκειμένου να προειδοποιήσουμε τον κόσμο, από τη νοικοκυρά μέχρι τον επιχειρηματία που οφείλει να γνωρίζει για μια επικείμενη (και δη τόσο ραγδαία) αύξηση τιμών κυριολεκτικά στα πάντα. Αντίστοιχα θα είμαστε εδώ να εντοπίσουμε έγκαιρα το τέλος αυτής της μίζερης περιόδου.

Ότι ο στασιμοπληθωρισμός ήρθε για να μείνει, είναι πλέον ξεκάθαρο ακόμη και σε όσους εθελοτυφλούσαν. Το ερώτημα τώρα είναι για πόσο, πως θα επηρεάσει τις ισορροπίες τόσο στην παγκόσμια σκηνή όσο και στο μικρόκοσμό μας, αλλά και πως σκοπεύουν να κινηθούν οι κεντρικοί τραπεζίτες όσον αφορά τη νομισματική πολιτική.

Τα στοιχήματα δίνουν και παίρνουν σχετικά με τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη. Φυσικά τα πονταρίσματα είναι στην αύξηση, και αυτό αποτυπώνεται και στα ομόλογα.

Οι αποδόσεις των βραχυπρόθεσμων ομολόγων της Ευρωζώνης εκτινάχθηκαν και οι μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό βρέθηκαν σε νέο υψηλό επταετίας.

Πλέον η πίεση στους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του αυξανόμενου πληθωρισμού κλιμακώνεται, καθώς ταυτόχρονα, το χάσμα μεταξύ των αποδόσεων των 10ετών και 30ετών ομολόγων της Γερμανίας συρρικνώθηκε στο μικρότερο επίπεδό του από τον Μάρτιο του 2020, υποδεικνύοντας τις ανησυχίες για στασιμοπληθωρισμό μεταξύ των επενδυτών ομολόγων.

Η απόδοση των 2ετών γερμανικών ομολόγων έφτασε την Πέμπτη σε υψηλό 14 μηνών στο 0,599%. Οι αποδόσεις των άλλων βραχυπρόθεσμων κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης ήταν επίσης 4-5 μονάδες βάσης υψηλότερα.

Η Ιταλία, η οποία θεωρείται ως η πλέον εξαρτώμενη από την κεφαλαιοποίηση της ΕΚΤ, είδε το κόστος δανεισμού της να αυξάνεται κατά 4-6 μονάδες βάσης σε όλη την καμπύλη των κρατικών ομολόγων.

Ένας βασικός δείκτης των μακροπρόθεσμων προσδοκιών για τον πληθωρισμό της ευρωζώνης, το πενταετές προθεσμιακό επιτόκιο swap έπιασε νέο υψηλό επταετίας στο 2,0987%, πολύ πάνω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ.

Η μεγάλη πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής είναι η προοπτική του στασιμοπληθωρισμού - αύξηση του πληθωρισμού χωρίς αντίστοιχη ανάκαμψη στην υποκείμενη οικονομία. Η απόσυρση της νομισματικής στήριξης υπό αυτές τις συνθήκες θα μπορούσε να βλάψει τις επιχειρήσεις που στηρίζουν την ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19.

«Τελικά δε θα είναι παροδικός»

Η συνεδρίαση της ΕΚΤ από μεριά της, αν και άκρως ενδιαφέρουσα καθότι κρίσιμη, δεν «έβγαλε είδηση» για όσους παρακολοθούν τις αγορές. Στην ουσία ήταν non-event σε ό,τι αορά την «πιάτσα», αφού δε μας είπε και κάτι που δε ξέρουμε. Ναι, ο πληθωρισμός είναι υψηλός, ναι θα αυξηθεί κι άλλο, ναι θα μειώσουμε (και καλά) λίγο την ποσοτική χαλάρωση, όχι μην περιμένετε ακόμη αύξηση επιτοκίων. Όλα καλώς, δεν είχαμε καμια έκπληξη – η Wall Street συνεχίζει την άνοδο. Δεν είναι η ώρα της να πέσει, από χειμώνα αυτά, τα έχουμε πει…

Η μόνη ας πούμε έκπληξη ήταν η δημόσια παραδοχή ότι ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος από ό,τι περίμεναν. Έκπληξη όχι σα γεγονός, τουλάχιστον για όσους ξέραν ότι μας δουλεύουν (ήτοι όσους διαβάζουν Αξία), αλλά έκπληξη που το παραδέχτηκαν. Όχι ότι αλλάζει κάτι αυτό. Ακόμη κι η αγορά δεν έδωσε σημασία. Κανείς δεν τους παίρνει στα σοβαρά πλέον. Πόσο μάλλον τη ξεπεσμένη ΕΚΤ που δεν αποτελεί παρά μια ουρά της Fed, δίχως δική της βούληση. Η ξεφτίλα των παγκόσμιων οικονομικών παραγόντων πολλαπλασιάστηκε εκθετικά στα χρόνια της πανδημίας…

Στα της ΕΚΤ λοιπόν, το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να κρίνει ότι οι ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης μπορούν να διατηρηθούν με έναν μετρίως χαμηλότερο ρυθμό διενέργειας καθαρών αγορών στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP) σε σχέση με το β΄ και το γ΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Με αυτήν την πρόταση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δίνει το στίγμα της πολιτικής της, μετά και τη σημερινή συνεδρίαση του Διοικητικού της Συμβουλίου, στην οποία επιβεβαιώθηκαν τα άλλα μέτρα που έχει λάβει, δηλαδή το επίπεδο των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ, την παροχή ενδείξεων για την ενδεχόμενη μελλοντική εξέλιξη αυτών των επιτοκίων, τις αγορές που διενεργεί στο πλαίσιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme - APP), τις πολιτικές επανεπένδυσης και τις πράξεις πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης.

Το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνουν αμετάβλητα σε 0,00%, 0,25% και -0,50% αντιστοίχως.

Για να στηρίξει τον συμμετρικό στόχο του για πληθωρισμό 2% και σύμφωνα με τη στρατηγική νομισματικής πολιτικής του, το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ θα παραμείνουν στα σημερινά τους ή σε χαμηλότερα επίπεδα έως ότου διαπιστώσει ότι ο πληθωρισμός φθάνει το 2% πολύ πριν από το τέλος του υπό εξέταση χρονικού ορίζοντα προβολής και με διάρκεια κατά το υπόλοιπο του χρονικού ορίζοντα προβολής, και κρίνει ότι η πορεία του υποκείμενου πληθωρισμού έχει σημειώσει επαρκή πρόοδο ούτως ώστε να είναι συμβατή με σταθεροποίηση του πληθωρισμού στο 2% μεσοπρόθεσμα.

Αυτό μπορεί επίσης να συνεπάγεται μεταβατική περίοδο κατά την οποία ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σε επίπεδο μετρίως υψηλότερο από τον στόχο.

Τι θα γίνει με τα «έκτακτα» πανδημικά προγράμματα

Η διενέργεια καθαρών αγορών στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα συνεχιστεί με ύψος 20 δισεκ. ευρώ μηνιαίως.

Το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει ότι οι μηνιαίες καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP θα διενεργούνται για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο προκειμένου να ενισχυθεί η διευκολυντική επίδραση των επιτοκίων πολιτικής του και ότι θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ.

Το Διοικητικό Συμβούλιο σκοπεύει επίσης να συνεχίσει να επανεπενδύει, πλήρως, τα ποσά από την εξόφληση τίτλων αποκτηθέντων στο πλαίσιο του προγράμματος APP κατά τη λήξη τους για παρατεταμένη χρονική περίοδο μετά την ημερομηνία κατά την οποία θα αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ και πάντως για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας και ενός διευκολυντικού, σε μεγάλο βαθμό, χαρακτήρα της νομισματικής πολιτικής.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να διενεργεί καθαρές αγορές στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP, το συνολικό ποσό του οποίου ανέρχεται σε 1.850 δισεκ. ευρώ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος Μαρτίου 2022 και, σε κάθε περίπτωση, έως ότου το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι η κρίση του κορωνοϊού έχει λήξει.

Το Διοικητικό Συμβούλιο εξακολουθεί να κρίνει ότι οι ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης μπορούν να διατηρηθούν με έναν μετρίως χαμηλότερο ρυθμό διενέργειας καθαρών αγορών στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος PEPP σε σχέση με το β΄ και το γ΄ τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα διενεργεί τις αγορές με ευελιξία σύμφωνα με τις συνθήκες που επικρατούν στην αγορά και με σκοπό να αποτρέψει την υιοθέτηση αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης που δεν συμβαδίζουν με την αντιστάθμιση της προς τα κάτω επίδρασης που ασκεί η πανδημία στην προβλεπόμενη πορεία του πληθωρισμού.

Επιπλέον, η ευελιξία των αγορών ως προς τον χρόνο, τις κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού και τις χώρες θα συνεχίσει να στηρίζει την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής.

Αν μπορούν να διατηρηθούν ευνοϊκές συνθήκες χρηματοδότησης με ροές αγορών στοιχείων ενεργητικού που δεν οδηγούν σε εξάντληση του συνολικού ποσού του PEPP στη διάρκεια του χρονικού ορίζοντα των καθαρών αγορών του, το ποσό αυτό δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί στο ακέραιο.

Ομοίως, το συνολικό ποσό μπορεί, εφόσον χρειαστεί, να αναπροσαρμοστεί με σκοπό τη διατήρηση ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης οι οποίες θα συμβάλουν στην αντιστάθμιση της αρνητικής διαταραχής που ασκεί η πανδημία στην πορεία του πληθωρισμού.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του PEPP κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2023.

Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρέχει άφθονη ρευστότητα μέσω των πράξεων αναχρηματοδότησης που διενεργεί.

Πιο συγκεκριμένα, η τρίτη σειρά στοχευμένων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης (ΣΠΠΜΑ III) εξακολουθεί να αποτελεί ελκυστική πηγή χρηματοδότησης για τις τράπεζες, στηρίζοντας τη χορήγηση τραπεζικών δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Το Διοικητικό Συμβούλιο είναι έτοιμο να προσαρμόσει καταλλήλως όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του προκειμένου να διασφαλίσει ότι ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στον στόχο του 2% μεσοπρόθεσμα, καταλήγει η ΕΚΤ.

Λαγκάρντ: «Μην στοιχηματίζετε σε αύξηση επιτοκίων»

Η περίοδος του υψηλού πληθωρισμού διήρκησε περισσότερο από ότι αναμέναμε, τόνισε η πρόεδρος της ΕΚΤ. «Ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω και στη συνέχεια θα υποχωρήσει το 2022.

Σχετικά με το ενδεχόμενο αύξησης των επιτοκίων, η Λαγκάρντ σημείωσε ότι τα στοιχήματα των αγορων δεν συνάδουν με το guidance της ΕΚΤ.

Ανέφερε επίσης ότι οι συγκρίσεις με τις υπόλοιπες μεγάλες κεντρικές τράπεζες που αποσύρουν τα μέτρα στήριξης είναι... περίεργη.

Όσον αφορά τη μείωση του ρυθμού αγοράς τίτλων μέσω PEPP, η Λαγκάρντ επανέλαβε ότι δεν πρόκειται για tapering, αλλά για ρύθμιση.

Η Λαγκάρντ σημείωσε επίσης ότι ο όγκος του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE), έχει μεγαλύτερη σημασία από τη διάρκεια.

H πρόεδρος της ΕΚΤ ρωτήθηκε και για την αποχώρηση του Jens Weidmann από την προεδρία της Bundesbank και το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ, με τη Λαγκάρντ να τονίζει ότι είχαν μία άριστη επαγγελματική σχέση.

Η Λαγκάρντ ζήτησε επίσης συνέπεια στο χρονοδιάγραμμα της Βασιλείας ΙΙΙ.

«Η οικονομία ισχυροποιήθηκε το 3ο τρίμηνο, αλλά οι υψηλότερες τιμές ενέργειας μπορεί να μειώσουν την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών». Τα προβλήματα που παρατηρούνται στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού αποτελούν τροχοπέδη για την ανάκαμψη της βιομηχανίας αλλά και του κατασκευαστικού τομέα, σημείωσε.

Τι θα γίνει όταν κοπεί το φθηνό χρήμα;

Όλη αυτή η τοξική φούσκα πλασματικών αποτιμήσεων θα σκάσει και η κανονικότητα θα επιστρέψει με πιο ρεαλιστικές τιμές, ποιο ρεαλιστικές αποτιμήσεις.

Είναι ξεκάθαρο ότι τόσο οι αποδόσεις των ομολόγων όσο και οι μετοχές διεθνώς χειραγωγούνται και χειραγωγούνται εξόφθαλμα και προκλητικά.

Η περίπτωση της Αυστραλίας έρχεται να μας αποδείξει τι πρόκειται να συμβεί όταν… θα έρθει το μοιραίο.

Όταν δηλαδή οι κεντρικές τράπεζες σταματήσουν να αγοράζουν δηλαδή να χειραγωγούν τις αγορές ομολόγων και μετοχών.

Η χειραγώγηση των ομολόγων είναι άμεση και προκλητική, πραγματοποιείται στην δευτερογενή αγορά όπου οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν τα ομόλογα που εκδίδουν τα κράτη στις πρωτογενείς αγορές.

Στις μετοχές οι παρεμβάσεις και η χειραγώγηση είναι έμμεση.

Η πλεονάζουσα ρευστότητα που διοχετεύουν οι κεντρικές τράπεζες – υπολογίζεται σε 5 τρισεκ. δολάρια – καταλήγει σε μετοχές, οι εταιρίες επαναγοράζουν ίδιες μετοχές π.χ. μόνο στην Wall Street το 2021 οι επαναγορές θα φθάσουν στα 950 δισεκ. δολάρια.

Η Κεντρική Τράπεζα της Αυστραλίας ήταν να αγοράσει το ομόλογο λήξης Απριλίου 2024, ωστόσο δεν το έπραξε και η απόδοση του εκτινάχθηκε από 0,25% στο 0,50% αυτή η απότομη αύξηση είναι προεόρτιο.

Ένα ομόλογο όπως το 2ετές λήξης 2024 σε μια χώρα χαμηλού οικονομικού ρίσκου δεν αγοράστηκε από την κεντρική τράπεζα και η απόδοση του εκτινάχθηκε.

Ωστόσο η κίνηση της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστραλίας να μην αγοράσει το 2ετές ομόλογο εκτίναξε όλες τις αποδόσεις των ομολόγων της Αυστραλίας.

Είναι προφανές ότι οι κεντρικές τράπεζες δεν μπορούν άλλο να χειραγωγούν τις αγορές, έχουν προκαλέσει ζημία με τον πληθωρισμό και την ακραία ανατίμηση διεθνώς στα προϊόντα.

Η αρχή του τέλους έρχεται και όταν θα ξεκινήσει η άνοδος των επιτοκίων π.χ. δεν δικαιολογείται η Ελλάδα να έχει απόδοση στο 10ετές ομόλογο 1%, η πραγματική του αξία είναι στο 2,5% με 3% εκεί ανήκει λόγω επιδείνωσης του δημοσίου χρέους και γιατί τα ομόλογα είναι junk δηλαδή σκουπίδια.

Τι άλλο θα δούμε; Με την πρώτη άνοδο των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες θα συμβούν τα εξής

1)Οι αποδόσεις των ομολόγων θα επανακαθοριστούν υψηλότερα.

2)Σε 2-3 χρόνια όλα τα ομόλογα με αρνητικά επιτόκια θα έχουν θετικό πρόσημο, οπότε υπολογίστε 16 τρισεκ. δολάρια έχουν αρνητικά επιτόκια.

3)Η αντιστροφή στην καμπύλη αποδόσεων των ομολόγων θα είναι μια νέα πραγματικότητα ειδικά μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων.

4)Άνοδος των αποδόσεων σημαίνει πτώση στις μετοχές, η φούσκα των μετοχών θα σκάσει μαζί με την φούσκα των ομολόγων.

Θα πέφτουν οι τιμές των ομολόγων μαζί με τις τιμές των μετοχών.

Πολλά και ενδιαφέροντα θα συμβούν προσεχώς, οπότε υπομονή και επιμονή.