Φυσικό αέριο: Παίζει δυνατά η Ελλάδα στο γεωπολιτικό και οικονομικό παιχνίδι

Η Ελλάδα έχει «κλειδώσει» το τελευταίο διάστημα τον κομβικό ρόλο που διεκδίκησε στην υποδοχή φορτίων LNG που καταφθάνουν στη Μεσόγειο.

Στη συνέχεια και κυρίως μέσω της Ρεβυθούσας η χώρα μας κρατάει τα κλειδιά στην τροφοδοσία με αέριο ενός μεγάλου αριθμού χωρών της Ευρώπης που φτάνουν έως και την Ουκρανία.

Έτσι πρακτικά από φέτος καταγράφεται κατακόρυφη άνοδος των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη χώρα μας προς πολλές χώρες που το έχουν ανάγκη.

Πολύ βασική παράμετρος είναι η προσβασιμότητα στη Ρεβυθούσα και γι’ αυτό η ΡΑΕ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση την εισήγηση του ΔΕΣΦΑ, σχετικά με την αναθεώρηση των κανόνων πρόσβασης στη Πλωτή Δεξαμενή ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα, ώστε να είναι ευκολότερη η πρόσβαση.

Σημαντική είναι και η συγκρατημένη αισιοδοξία της Κομισιόν, ότι η ΕΕ θα τα καταφέρει με τον εφοδιασμό της τον φετινό και τον επόμενο χειμώνα, καθώς αναπληρώνει τις μειωμένες ροές του ρωσικού φυσικού αερίου με προμήθειες από αλλού ενώ μειώνει και τη ζήτηση.

Μεγάλη αύξηση εξαγωγών LNG

Η αύξηση εξαγωγών LNG σημαίνει πως το 11μηνο του 2022, οι εξαγωγές αερίου έφτασαν τις 26 Τεραβατώρες, με αύξηση πάνω από 300% από όλο το 2021. Πέρυσι, οι εξαγωγές ήταν στις 7,6 Τεραβατώρες.

Ποσοστό 30% της εγχώριας ζήτησης το 2022 αφορούσε φορτία LNG τα οποία εισήλθαν στο εγχώριο σύστημα μεταφοράς με προορισμό τις εξόδους του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Φυσικού Αερίου στα βόρεια σύνορα. Κάτι που σημαίνει πως περίπου 1 στις 3 Τεραβατώρες καυσίμου που έφτασε στην Ελλάδα, κατέληξε εκτός συνόρων. Αντίθετα, πέρυσι οι εξαγωγές ήταν μόλις στο 10%.

Η αύξηση των εξαγωγών είναι αλματώδης, αλλά να είστε σίγουροι πως ο ρόλος της Ελλάδας θα είναι ακόμη πιο διευρυμένος τα επόμενα χρόνια, ως διαμετακομιστικός κόμβος αερίου για την νοτιοανατολική και την κεντρική Ευρώπη. Ο πόλεμος στην Ουκρανία πρόκειται να μεταβάλει άρδην και αμετάκλητα τις πηγές τροφοδοσίας της Γηραιάς Ηπείρου, με τη μαζική στροφή στις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου, άρα ο ρόλος της Ελλάδας θα αναβαθμιστεί πολύ περισσότερο μας λέει Έλληνας που υπηρετεί πολλά χρόνια στην Κομισιόν.

H αύξηση των εξαγωγών σημαίνει πρακτικά διευρυμένη χρήση της Ρεβυθούσας από ξένους. Από τα 10 φορτία LNG που είναι προγραμματισμένα να περάσουν τον Δεκέμβριο από τη Ρεβυθούσα, τα 3 από αυτά έρχονται για λογαριασμό ξένης εταιρείας για εξαγωγές. Άρα στις ποσότητες που φέτος πέρασαν τράνζιτ από την Ελλάδα, θα προστεθούν επιπλέον 0,36 Τεραβατώρες έως το τέλος του έτους.

Η μεγάλη μείωση των προμηθειών από τη Ρωσία φαίνεται να είναι δρόμος χωρίς επιστροφή για την ΕΕ. Προβλέπω ότι θα παραμείνει για αρκετά χρόνια το ψυχροπολεμικό κλίμα το οποίο έχει πλέον δημιουργηθεί μεταξύ της Ε.Ε. και της Μόσχας, άρα θα έχουμε οριστικό διαζύγιο των ευρωπαϊκών αγορών από το ρωσικό αέριο. Οπότε ενισχύεται και η στρατηγική θέση που έχει η Ελλάδα στο νέο τοπίο της τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο μας λέει ο Έλληνας των Βρυξελλών.

Ποιες άλλες υποδομές μπαίνουν σε λειτουργία

Ένας άλλος παράγοντας για την Ελλάδα είναι ότι το 2023 θα είναι το πρώτο πλήρες έτος λειτουργίας του IGB και θα συμβάλει στην αύξηση των εξαγωγών ήδη από το επόμενο έτος.

Βρέθηκε και η τεχνική λύση ώστε μέσω του IGB να πραγματοποιηθούν εξαγωγές αερίου που θα καταφθάνει στο FSRU Αλεξανδρούπολης από τα τέλη του 2023.

Επομένως, η νέα «πύλη εισόδου» LNG της Gastrade θα είναι ταυτόχρονα και «πύλη εξόδου» δηλαδή εξαγωγών.

Αλλά και η η Motor Oil θα πάρει πολύ σύντομα την Τελική Επενδυτική Απόφαση για το FSRU Διώρυγα Gas, ενώ την τελική ευθεία βρίσκεται το FID και της Elpedison για το FSRU που σχεδιάζει να εγκαταστήσει στη Θεσσαλονίκη, ανοικτά του Θερμαϊκού Κόλπου.

Την ίδια στιγμή, έχει ξεκινήσει η μη δεσμευτική φάση του Market Test από την Mediterranean Gas για το «Αργώ FSRU» στον Βόλο, ενώ η Gastrade διερευνά το ενδεχόμενο για την προσθήκη ενός δεύτερου FSRU στην Αλεξανδρούπολη.

Όπως έχει δηλώσει η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι, επενδύσεις όπως αυτές θα αυξήσουν την εξαγωγική ικανότητα του ΕΣΦΑ στα στα 8,5 bcm (83 TWh), άρα και οι εξαγωγές θα αυξηθούν και άλλο.

Αν μέχρι τότε η εγχώρια κατανάλωση παραμείνει στα σημερινά, αυτό θα σημαίνει πως το 50% της εγχώριας ζήτησης θα αφορά σε εξαγωγές. Κάτι που πέρα από τα γεωστρατηγικά οφέλη θα έχει και άμεση επίπτωση στη μείωση του κόστους εφοδιασμού της εγχώριας αγοράς. Κι αυτό γιατί η αύξηση των ποσοτήτων καυσίμου που μεταφέρονται μέσω του ελληνικού δικτύου, ανεξάρτητα από το αν προορίζονται για κατανάλωση εντός ή εκτός συνόρων, ανοίγει τον δρόμο για τη μείωση των χρεώσεων του συστήματος μας λένε από το ΔΕΣΦΑ.

Εκτός αυτών, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έθεσε σε δημόσια διαβούλευση εισήγηση του Διαχειριστή του ΕΣΦΑ, δηλαδή του ΔΕΣΦΑ, σχετικά με την αναθεώρηση των κανόνων πρόσβασης στη Πλωτή Δεξαμενή ΥΦΑ.

Η δημόσια διαβούλευση θα διαρκέσει έως την Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου. Η ΡΑΕ θα δημοσιοποιήσει κατάλογο των συμμετεχόντων στη διαβούλευση, με εξαίρεση την περίπτωση κατά την οποία ο αποστολέας αιτείται τη μη δημοσιοποίηση των στοιχείων και των απόψεων του.

Κομισιόν: μπορεί η ΕΕ να βγάλει σχετικά ευκολά το χειμώνα – ΙΕΑ: διαφωνούμε, ο χειμώνας θα είναι δύσκολος

Η Ευρώπη είναι πιθανό να τα καταφέρει τον φετινό και τον επόμενο χειμώνα, καθώς αναπληρώνει τις μειωμένες ροές του ρωσικού φυσικού αερίου με προμήθειες από αλλού ενώ μειώνει και τη ζήτηση, σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg που επικαλείται πηγές της Κομισιόν αλλά και της ενεργειακής αγοράς στη Γαλλία.

“Για τον φετινό χειμώνα, η αίσθηση είναι ότι θα τα καταφέρουμε”, καθώς τα αποθέματα εξακολουθούν να είναι σχεδόν γεμάτα στη δυτική Ευρώπη, δήλωσε ο πρόεδρος της Engie SA, Jean-Pierre Clamadieu, σε συνέδριο στο Παρίσι.

“Οι ειδικοί μας στην Engie έχουν την αίσθηση ότι θα καταφέρουμε να περάσουμε και τον επόμενο χειμώνα χωρίς πολλές δυσκολίες”.

Όλο αυτό θα εξαρτηθεί και από τις καιρικές συνθήκες, την ικανότητα της Ευρώπης να συνεχίσει να προσελκύει φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και την εξοικονόμηση ενέργειας, δήλωσε ο Clamadieu.

Οι παραδόσεις LNG στην Ευρώπη είναι πιθανό να παραμείνουν υψηλές τις επόμενες εβδομάδες, πρόσθεσε ο ίδιος.

Οι θερμοκρασίες όμως πέφτουν κατακόρυφα σε όλη την περιοχή, γεγονός που θα οδηγήσει στην εξάντληση των αποθεμάτων και θα δοκιμάσει την ικανότητα των καταναλωτών για περιορισμό της κατανάλωσης.

Ο αισιόδοξος τόνος στις δηλώσεις του Clamadieu έρχεται σε αντίθεση με τις ανησυχίες που εξέφρασε ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) τον περασμένο μήνα.

Το κενό εφοδιασμού το 2023 θα μπορούσε να φτάσει τα 30 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, εάν σταματήσουν οι ροές από τους ρωσικούς αγωγούς και ανακάμψει η ζήτηση από την Κίνα, είχε αναφέρει ο ΙΕΑ σε έκθεσή του.

Ο οργανισμός είχε επαναλάβει την έκκλησή του για τη λήψη μέτρων για τη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου προκειμένου να μετριαστεί η ενεργειακή κρίση.

Ορισμένοι προμηθευτές ανέφεραν επίσης ότι ο επόμενος χειμώνας θα είναι πιο δύσκολος επειδή η απότομη μείωση της ρωσικής συνεισφοράς θα καταστήσει δυσκολότερη την αναπλήρωση των αποθηκευτικών χώρων.

Ταυτόχρονα, η ζήτηση LNG στην Κίνα ενδέχεται να ενισχυθεί εάν η οικονομία της ανακάμψει μετά την άρση των αυστηρών περιοριστικών μέτρων λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.

Η ΕΕ θα εξισορροπήσει και πάλι την αγορά φυσικού αερίου όταν θα είναι σε θέση να υπογράψει νέες μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συμφωνίες με προμηθευτές, με τις ΗΠΑ και το Κατάρ να λανσάρουν εγκαταστάσεις εξαγωγών από τα μέσα αυτής της δεκαετίας, σημείωσε ο Clamadieu.

Εν τω μεταξύ, η ήπειρος θα βρεθεί αντιμέτωπη με υψηλό κόστος για το καύσιμο, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση αγωνίζεται να συμφωνήσει σε ανώτατα όρια τιμών ή να εφαρμόσει αποτελεσματικές κοινές αγορές LNG, τόνισε.