Σε «τεντωμένο σχοινί» οι σχέσεις Αιγύπτου-Τουρκίας λόγω του τουρκολιβυκού συμφώνου
Οι σχέσεις Αιγύπτου-Τουρκίας βρίσκονται σε τέλμα και πολύ δύσκολα θα αποκατασταθούν εξαιτίας της στάσης της Τουρκίας στο λιβυκό ζήτημα. Παρά τις προσπάθειες που έγιναν τα τελευταία χρόνια οι διαφορές των δύο κρατών δεν κατέστη δυνατό να αποκατασταθούν.
Το Κάιρο και η Άγκυρα πραγματοποίησαν δύο γύρους διερευνητικών συνομιλιών πέρυσι – με επικεφαλής τους αναπληρωτές υπουργούς Εξωτερικών της Αιγύπτου και της Τουρκίας – σε μια προσπάθεια να επαναφέρουν «στην κανονικότητα» στις άσχημες σχέσεις τους.
Οι διακοπές των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών χρονολογείται από την αποπομπή, το 2013, του εκλιπόντος προέδρου της Μουσουλμανικής Αδελφότητας της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι, ο οποίος υποστηρίχθηκε ένθερμα από τον Ταγίπ Ερντογάν.
Η κρίση στη Λιβύη, η οποία συνορεύει με την Αίγυπτο, έχει επιδεινώσει περαιτέρω τις σχέσεις μεταξύ των δύο μεγάλων μουσουλμανικών χωρών, καθώς η Τουρκία έχει φέρει χιλιάδες Σύρους μισθοφόρους στην αδελφοκτόνο σύγκρουση της Λιβύης, και συνεχίζει την υποστήριξή της στην απερχόμενη κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNU), με επικεφαλής τον Αμπντέλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε στις αρχές Οκτωβρίου, αφότου η κυβέρνηση της Τρίπολης (GNU) υπέγραψε μια σειρά συμφωνιών με την Τουρκία, μεταξύ άλλων και για την εξερεύνηση υδρογονανθράκων στα ύδατα της Λιβύης, τις οποίες δεν αναγνωρίζουν Ελλάδα και Αίγυπτος.
Η Αίγυπτος έχει διαμηνύσει ότι η εντολή του GNU έχει λήξει, και η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν είναι εξουσιοδοτημένη να υπογράφει τέτοιες συμφωνίες.
Ο διάλογος μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας για την εξομάλυνση των σχέσεων έχει σταματήσει, καθώς οι τουρκικές πρακτικές στην κατεστραμμένη από τη σύγκρουση Λιβύη παραμένουν αμετάβλητες, τόνισε ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών.
«Οι δύο διερευνητικές συναντήσεις έδωσαν την ευκαιρία να εκφράσουμε τις ανησυχίες μας για τις περιφερειακές καταστάσεις. Αυτός ο δρόμος δεν έχει ξανανοίξει, καθώς δεν υπάρχουν αλλαγές όσον αφορά τις πρακτικές της Τουρκίας στη Λιβύη», δήλωσε ο Σούκρι το Σάββατο σε συνέντευξή του στο σαουδαραβικό τηλεοπτικό κανάλι Al – Αραβία.
Ο Σούκρι διευκρίνισε ότι αυτή η κατάσταση παραβιάζει τη συμφωνία του Σκιράτ με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ – η οποία ορίζει την εξουσία και τη διάρκεια της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης – προσθέτοντας ότι «η διεθνής κοινότητα για τον ένα ή τον άλλο λόγο δεν υψώνει τη φωνή της για να αποσαφηνίσει αυτό το θέμα». «Υπάρχει μια άλλη κυβέρνηση που δεν μπορεί να αναλάβει τις ευθύνες της» σημείωσε ο κορυφαίος διπλωμάτης της Αιγύπτου.
Σημειώνεται ότι ο Φάθι Μπασάγκα διορίστηκε πρωθυπουργός από το λιβυκό κοινοβούλιο τον Φεβρουάριο του 2022. Ωστόσο, η διοίκηση του Ντμπεϊμπά – που εγκαταστάθηκε το Φεβρουάριο του 2021 ως μέρος μιας ειρηνευτικής διαδικασίας υπό την ηγεσία του ΟΗΕ – έχει μέχρι στιγμής αποτρέψει τον Φαθί Μπασάγκα να αναλάβει τα καθήκοντά του, υποστηρίζοντας ότι η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να είναι προϊόν εκλογών.
Αυτό το θέμα, είπε ο Σούκρι, περιπλέκει περαιτέρω την κατάσταση στη Λιβύη, και καθιστά πιο δύσκολη την επίτευξη κοινής συμφωνίας μεταξύ των λιβυκών κομμάτων προκειμένου να διεξαχθούν εκλογές.
«Εάν θέλουμε ένα διεθνές σύστημα βασισμένο σε κανόνες, αυτοί οι κανόνες θα πρέπει να γίνονται σεβαστοί χωρίς διπροσωπία», είπε, προσθέτοντας ότι «αυτοί οι κανόνες θα πρέπει να εφαρμόζονται σε οποιαδήποτε περιοχή, οποιαδήποτε σύγκρουση ή οποιαδήποτε πολιτική κατάσταση, και όχι να αποφεύγονται ή να αγνοούνται, κάτι που νιώθουμε στη Λιβύη».
Ο Σούκρι εξέφρασε τη λύπη του που η διεθνής κοινότητα δεν έλαβε «αυστηρά μέτρα» για να εξασφαλίσει την έξοδο των ξένων δυνάμεων από τη Λιβύη.
Οι προσπάθειες για συμφωνία μεταξύ των αντίπαλων στρατοπέδων για τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών έως τώρα έχουν καταλήξει σε αδιέξοδο.
