Σε φάση τελικού σχεδιασμού πέντε περιοχές για θαλάσσια αιολικά

Με τη νέα, σύγχρονη και αποτελεσματική τεχνολογία και μεθοδολογία windcatcher («ο …γητευτής του ανέμου», σε ελεύθερη ελληνική απόδοση) θα κατασκευαστούν τα θαλάσσια αιολικά πάρκα στην Ελλάδα.

H θαλάσσια περιοχή Πάτμου-Λέρου-Αμοργού, η θαλάσσια περιοχή της Σητείας-Μιραμπέλλου στην Κρήτη, η Αλεξανδρούπολη, οι περιοχή των Εχινάδων στο Ιόνιο και η θαλάσσια περιοχή Λήμνου-Αγίου Ευστρατίου είναι οι βασικές περιοχές που επιλέχτηκαν τελικά για την εγκατάσταση θαλάσσιων (υπεράκτιων-offshore) αιολικών πάρκων στην χώρα μας.

Κάθε μια από αυτές τις περιοχές (πλην Αλεξανδρούπολης) θα φιλοξενήσει πάρκο, ισχύος 300 MW. Σ’ αυτές τις περιοχές θα αναπτυχθούν έργα, συνολικής ισχύος 1200 MW.

Η Αθήνα θα αποστείλει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ένα επικαιροποιημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), στο οποίο η κυβέρνηση θα περιγράφει την ενεργειακή στρατηγική της από τώρα έως το 2030.
Στο νέο ΕΣΕΚ πρέπει να ξεχωρίζουν τρία σημεία:

• Α) η Ελλάδα πρέπει να απλουστεύσει τις διαδικασίες αδειοδότησης. Ειδικότερα, κάθε έργο πρέπει να λαμβάνει οριστική απάντηση, θετική ή αρνητική, σε χρονικό διάστημα εντός δύο ετών σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ. Επί του παρόντος, οι διαδικασίες αδειοδότησης διαρκούν πολύ και είναι πολύ περίπλοκες.
• Β) η Ελλάδα δεν πρέπει να εφαρμόσει γενικές απαγορεύσεις που αποκλείουν την αιολική ενέργεια από μεγάλες περιοχές με υψηλό αιολικό δυναμικό. Τέτοιες απαγορεύσεις έχουν δυσμενείς επιπτώσεις: αυξάνουν το κόστος της ενέργειας για τα ελληνικά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, εμποδίζουν την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας και απαιτούν περισσότερες εγκαταστάσεις και επεμβάσεις στη γη για την ίδια παραγωγή ενέργειας και .
• Γ) η χώρα μας έχει ήδη υψηλό μερίδιο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ηλεκτρική ενέργεια, το οποίο θα αυξηθεί στο μέλλον. Άρα η Αθήνα πρέπει να επενδύσει στις ευρύτερες ενεργειακές υποδομές της, όπως τα δίκτυα και η αποθήκευση, για να αξιοποιήσει πλήρως το αιολικό δυναμικό της.

Εκκίνηση από τη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης

Η αρχή θα γίνει από την Αλεξανδρούπολη, δηλαδή την περιοχή η οποία έχει επιλεγεί να φιλοξενήσει πιλοτικά έργα, συνολικής ισχύος 600 MW.

Εδώ, ο Όμιλος Κοπελούζου έχει διασφαλίσει από το 2012 άδεια παραγωγής για θαλάσσιο πάρκο ισχύος 216 MW, το οποίο και έχει χαρακτηριστεί ως πιλοτικό, άρα θα προχωρήσει εκτός διαγωνισμού. Άλλα 384 Μεγαβάτ θα μπούν σε διαγωνισμό στην ίδια θαλάσσια περιοχή.

Αθροιστικά, δηλαδή η στρατηγική είναι η πρώτη φάση του εγχειρήματος να ξεκινήσει με έργα, συνολικής ισχύος 1800 Μεγαβάτ και απομένει να οριοθετηθεί άλλο ένα 300άρι θαλάσσιο πάρκο για να φτάσουμε τα 2100 Μεγαβάτ που είναι ο αρχικός σχεδιασμός στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων.

Πολλά θέματα πάντως με τις οριοθετήσεις των υπεράκτιων αιολικών, εξαρτώνται από τις τελικές επαφές και διευθετήσεις με το ΓΕΕΘΑ με το ΓΕΝ να έχει βασικό λόγο σε αυτές..

Η κρατική εταιρία υδρογονανθράκων η ΕΔΕΥΕΠ, συνεργάζεται με το ΓΕΕΘΑ και μάλιστα σε αργούς ρυθμούς για λόγους εθνικής ασφαλείας.

Από τις τελικές συνεργασίες θα κριθεί το αποτέλεσμα που θα επισφραγίζει λύσεις για τους επενδυτές, σε ασφαλείς περιοχές οργανωμένης ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Βασικό ζητούμενο είναι οι ζώνες ανάπτυξης των offshore δεν επηρεάζονται από τις γεωπολιτικές σταθερές όπως για παράδειγμα τα 6 μίλια στις περιοχές του Αιγίου και της Κρήτης.

Επίσης το πρόγραμμα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι ζώνες δεν θίγουν τουριστικές δραστηριότητες.

Πάντως όλα θα ξεκαθαρίσουν μετά το καλοκαίρι όταν θα έχει σχηματιστεί σταθερή κυβέρνηση. Το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων θα χειριστεί ο επόμενος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Τα κριτήρια επιλογής των θαλάσσιων αιολικών

Τα κριτήρια επιλογής των περιοχών είναι περιβαλλοντικά, χωροταξικά, κοινωνικά, οικονομικά και γεωπολιτικά, ενώ καθοριστικό φυσικά ρόλο έπαιξε η ένταση των ανέμων, η οποία κρίνει και τον βαθμό απόδοσης των επενδύσεων.

Εδώ και καιρό, ο ΑΔΜΗΕ έχει παραδώσει ακριβή στοιχεία για τις δυνατότητες απορρόφησης της αιολικής ενέργειας από το δίκτυο σε καθένα από τα συμπλέγματα των

Σε κάθε περίπτωση όλοι οι εμπλεκόμενοι αναγνωρίζουν πως κάθε έργο πρέπει να λαμβάνει οριστική απάντηση, θετική ή αρνητική, σε χρονικό διάστημα 24 μηνών αυστηρά, σύμφωνα με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σήμερα οι διαδικασίες αδειοδότησης διαρκούν πολύ και είναι πολύ περίπλοκες και η Ελλάδα καλείται από τοςυ διεθνείς επενδυτές, να μην εφαρμόσει γενικές απαγορεύσεις που αποκλείουν την αιολική ενέργεια από μεγάλες περιοχές με υψηλό αιολικό δυναμικό.

Στην Κομισιόν προβλέπουμε μεγάλες επενδύσεις θαλάσσιας αιολικής ενέργειας στην ΕΕ την επόμενη 15ετία. Η υπεράκτια αιολική ενέργεια συγκεντρώνει δεκάδες μεγάλους επενδυτές, ειδικά με την ανάπτυξη των πλωτών ανεμογεννητριών. Οι τελευταίες θα επιτρέψουν σε χώρες με βαθιές θάλασσες όπως η Ελλάδα, να αξιοποιήσουν το αιολικό δυναμικό τους μας λέει τεχνοκράτης της Κομισιόν που ασχολείται με τα ενεργειακά.

Οι διαγωνισμοί για υπεράκτιους αιολικούς σταθμούς ισχύος 250 MW στη Γαλλία είναι ένας βασικός πιλότος στην ΕΕ. Φυσικά η ΕΕ πρέπει να διπλασιάσει τις ετήσιες επενδύσεις της για τη βελτιστοποίηση και την επέκταση των σημερινών συνδέσεων δικτύου.

Τι είναι η επαναστατική τεχνολογία «γητευτής του ανέμου»

Στην ανάπτυξη αιολικών πάρκων με σχεδιασμό, που βασίζεται στους πολλαπλούς στροβίλους, επικεντρώνεται η νορβηγική Wind Catching Systems (WCS), σε μια καινοτομία που ενδέχεται να κερδίσει σημαντικό έδαφος τα επόμενα χρόνια.

Σύμφωνα με όσα μετέδωσε το CNBC, παράλληλα με τις επενδύσεις στον τομέα της αιολικής ενέργειας συντελείται και μια «επανάσταση» στον σχεδιασμό νέων εγκαταστάσεων, οι οποίες θα είναι περισσότερο ανθεκτικές και πιο αποδοτικές σε ένα από τα πιο σκληρά φυσικά περιβάλλοντα.

Τα προτεινόμενα σχήματα και μεγέθη είναι πολλά και διαρκώς αλλάζουν, καθώς η μηχανική συναντά την αρχιτεκτονική και η φαντασία έρχεται να διευρύνει τα όρια της πραγματικότητας.

H βασική ιδέα πίσω από το Windcatcher είναι η μεγιστοποίηση της «παραγωγής ενέργειας από μια συγκεκριμένη περιοχή», με την παράλληλη τοποθέτηση στην ίδια πλωτή πλατφόρμα πολλών ανεμογεννητριών χωρίς τους κεντρικούς άξονές τους.

Οι απεικονίσεις για το πώς θα μοιάζει το Windcatcher στην τελική του μορφή είναι εντυπωσιακές: Ένα μεταλλικό πλέγμα γεμάτο περιστρεφόμενες λεπίδες. Ένας «ενεργειακός» πράσινος τοίχος στη μέση της θάλασσας.

Ο CEO της WCS, Ole Heggheim, εξηγεί ότι η «επαναστατική» εγκατάσταση θα έχει ύψος 300 μέτρα και πλάτος 350 μέτρα. Θα διαθέτει 126 στρόβιλους, εκ των οποίων ο καθένας θα έχει ισχύ 1 ΜW. Αρχικά, πάντως, η εταιρεία προσανατολίζεται στη δημιουργία ενός «πιλοτικού» μοντέλου, το οποίο θα διαθέτει από 7 έως 12 στρόβιλους.

Σημειώνεται ότι τον Ιούνιο του 2022 η WCS ήρθε σε στρατηγική συμφωνία με την αμερικανική General Motors, εξασφαλίζοντας επενδύσεις από την GM Ventures.

Αλλά και οι τεχνοκράτες στην Κομισιόν παραδέχονται ότι είναι πολύ σημαντικό η Ευρωπαϊκή Ενωση συνολικά, να κατανοήσει ότι η καθυστέρηση των αδειοδοτικών διαδικασιών αποτελεί τροχοπέδη στην επέκταση της αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη.

Με την ομπρέλα του «Σχεδίου Δράσης REPowerEU», με το οποίο αντέδρασαν τα κράτη – μέλη στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, την κρίση υψηλών και ασταθών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, η ΕΕ κατοχύρωσε σε πρώτη φάση ότι η επέκταση των ΑΠΕ αποτελεί ζήτημα υπερεθνικού ευρωπαϊκού συμφέροντος.

Η Κομισιόν έχει εξορθολογήσει τις διαδικασίες αδειοδότησης και έχει συντομεύσει τις προθεσμίες. Τώρα καλούνται τα κράτη μέλη της ΕΕ να μετατρέψουν αυτές τις εξαιρετικές πρωτοβουλίες σε εθνική νομοθεσία. Άρα τα κράτη – μέλη καλούνται να προσλάβουν εξειδικευμένο προσωπικό για την επεξεργασία των αιτήσεων αδειοδότησης και να διασφαλίσουν ότι οι διαδικασίες είναι επαρκώς ξεκάθαρες και ταχύτατες μας λέει ο κοινοτικός τεχνοκράτης στα ενεργειακά.

Γιατί αυξομειώνονται οι επενδύσεις σε ΑΠΕ

Δημοπρασίες για πλωτά θαλάσσια αιολικά θα πραγματοποιηθούν στην Ισπανία, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, τη Νορβηγία και την Ιταλία. Σήμερα η Ευρώπη διαθέτει μόνο 175 MW πλωτών αιολικών πάρκων, σε μικρά (επιδεικτικά) έργα. Αλλά η βιομηχανοποίηση της πλωτής αιολικής ενέργειας πραγματοποιείται με ταχείς ρυθμούς.

Προβλέπονται 3000 Μεγαβάτ μέχρι το 2030 και άλλα 7000 Μεγαβάτ την περίοδο 2031-2045.

Τα θαλάσσια αιολικά πάρκα έχουν ξεκινήσει για τα καλά στην κατασκευή και λειτουργία στην ΕΕ και έχουμε περάσει στη προηγμένη τεχνολογικά κατασκευή. Έχουν μειωθεί οι αρχικές εξωφρενικές τιμές και υπάρχει σημαντική μείωση του κόστους στην πλωτή υπεράκτια αιολική τεχνολογία, με σημαντική πρόοδο σε έρευνα και καινοτομία.

Η πλωτή υπεράκτια αιολική ενέργεια θα φτάσει στο ίδιο επίπεδο τιμών με την ‘πακτωμένη’ στο βυθό υπεράκτια αιολική ενέργεια σε σταθερό πυθμένα σε 15-20 χρόνια. Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα που προωθεί την πλωτή υπεράκτια αιολική ενέργεια. Τα αποτελέσματα των δημοπρασιών για πλωτούς υπεράκτιους αιολικούς σταθμούς ισχύος 250 MW στη Γαλλία θα αποτελέσουν ορόσημο για την τεχνολογία μας λέει ο καθηγητής του ΕΜΠ ειδικός στα ενεργειακά.

Σημειώνεται πως μόνο ένα (αριθμός: 1) υπεράκτιο αιολικό πάρκο έφτασε σε τελική επενδυτική απόφαση πέρυσι στην ΕΕ, αν και οι επενδύσεις σε χερσαία αιολικά πάρκα ήταν ψηλά.

Παρόλα αυτά, οι μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές για την αιολική ενέργεια είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρες. Η ΕΕ επιθυμεί να υπερδιπλασιάσει την ποσότητα της αιολικής ενέργειας μέχρι το 2030, ενώ τώρα διαθέτει μόλις πάνω από 200 GW αιολικής ενέργειας. Μέχρι το 2050 θέλει να έχει φτάσει τα 1.300 GW. Η αιολική ενέργεια θα είναι η υπ’ αριθμόν ένα πηγή ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ πολύ πριν από το 2030 μας λέει ο κοινοτικός αξιωματούχος.

Όλες οι χώρες της ΕΕ και φυσικά η Ελλάδα θα αυξήσουν τους στόχους τους για την αιολική ενέργεια στην τρέχουσα αναθεώρηση των εθνικών τους σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ).

Ισχυρή εναλλακτική λύση στην ενεργειακή κρίση δεν μπορεί να είναι ούτε μόνο οι αιολικές ΑΠΕ, χρειάζονται και τα ηλιακά πάνελ.

Η αιολική παράγει σταθερή ηλεκτρική ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Η υψηλότερη παραγωγή είναι συνήθως μεταξύ φθινοπώρου και άνοιξης. Από την άλλη πλευρά, η ηλιακή ενέργεια έχει τα μέγιστα της παραγωγής της το καλοκαίρι και είναι μάλλον περιορισμένη τις αντίστοιχες ημέρες του χειμώνα. Από κοινού οι δύο τεχνολογίες μαζί θα αποτελέσουν τη βάση των ενεργειακών συστημάτων στην ΕΕ τα επόμενα 30 χρόνια μας λέει καθηγητής του ΕΜΠ και συνεχίζει: τα μεγάλα βάθη της Μεσογείου δυσκολεύουν τεχνικά την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών συστημάτων πακτωμένων στον πυθμένα. Η τεχνολογία όμως έδωσε τη λύση με την εφεύρεση των πλωτών υπεράκτιων αιολικών συστημάτων που επιτρέπει σε χώρες όπως η Ελλάδα αλλά και η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία και η Γαλλία να αξιοποιήσουν το υπεράκτιο αιολικό δυναμικό τους, αλλά χρειάζονται εκτεταμένες επενδύσεις στην παραγωγή, στα δίκτυα, τους λιμένες, τα πλοία και τους εξειδικευμένους εργαζόμενους.

EE: 20 δισ. ευρώ για θαλάσσια αιολικά

Εδώ να θυμίσουμε ότι προ μηνός οι αρχηγοί κρατών 9 χωρών της Βόρειας Θάλασσας δεσμεύτηκαν να ξεκινήσουν την κατασκευή ενός υπεράκτιου αιολικού πάρκου που θα συνδέεται σε ένα ενιαίο δίκτυο κάτω από τη Βόρεια Θάλασσα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί ήδη έργα 20 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του κανονισμού για τα διευρωπαϊκά δίκτυα ενέργειας (ΔΕΔ-Ε) μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) ως έργα Κοινού ενδιαφέροντος (PCIs).

Το 2022 πάντως το 90% του συνόλου της νέας αιολικής ενεργειακής ισχύος που εγκαταστάθηκε στην Ευρώπη ήταν χερσαία, άρα η χερσαία αιολική ενέργεια θα συνεχίσει να αποτελεί την πλειονότητα των νέων εγκαταστάσεων στο εγγύς μέλλον. Τα θαλάσσια αιολικά είναι πολύ σημαντικά για την Ελλάδα αλλά έχουν αργό χρόνο ωρίμανσης.

Επίσης πολύ αργή είναι η διαδικασία αδειοδότησης για τα θαλάσσια αιολικά είναι η απουσία επαρκών διασυνδέσεων. Οι διασυνδέσεις και η κατάσταση των δικτύων μεταφοράς και διανομής είναι σοβαρό εμπόδιο για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.

Η ΕΕ προτίθεται να αυξήσει κατά 85% τις ετήσιες επενδύσεις για την επέκταση των σημερινών συνδέσεων δικτύου. Οι συνδέσεις δικτύου μεταξύ διαφορετικών χωρών είναι ιδιαίτερα σημαντικές, διότι εξασφαλίζουν ότι η ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να ρέει ελεύθερα σε όλη την Ευρώπη. Μάλιστα, στο αποκεντρωμένο και βασισμένο στις ΑΠΕ σύστημα του μέλλοντος θα δούμε περισσότερη μεταβλητή παραγωγή. Ένα πιο διασυνδεδεμένο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας θα συμβάλλει στην εξισορρόπηση αυτών των διακυμάνσεων μας λέει ο τεχνοκράτης των Βρυξελλών.