Στήριξη της ανάπτυξης μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης

Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» ήταν το δεύτερο εθνικό σχέδιο που υποβλήθηκε και το τρίτο που εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επεσήμανε μεταξύ άλλων ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, κατά την ομιλία του στο 24ο Ετήσιο Συνέδριο της Capital Link στη Νέα Υόρκη «Invest in Greece Forum».

Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή υλοποίησης του σχεδίου, μεταξύ άλλων ευρωπαίων εταίρων, καθώς έχει, ήδη, λάβει 7,52 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Προσθέτοντας το δεύτερο αίτημα πληρωμής, το οποίο έχει, ήδη, εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή -αναμένουμε να εγκριθεί και από την Οικονομική και Νομισματική Επιτροπή (EFC)- το συνολικό ποσό που θα εισρεύσει, από το Ταμείο Ανάκαμψης, στην Ελλάδα, έως τον Ιανουάριο του 2023, θα φτάσει τα 11,08 δισ. ευρώ. Είναι επίσης η τέταρτη χώρα που έχει υποβάλει αίτημα δεύτερης πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς η υλοποίηση του προγράμματος των δανείων έχει ξεπεράσει, κατά πολύ, κάθε προσδοκία.

Σύμφωνα με τον κ. Σκυλακάκη, το «Ελλάδα 2.0» περιλαμβάνει 106 επενδύσεις και 68 μεταρρυθμίσεις. Από τα 30 δισ. ευρώ, ευρωπαϊκά κονδύλια (επιχορηγήσεις: 17,41 δισ. ευρώ και δάνεια: 12,73 δισ. ευρώ) που αντιστοιχούν στη χώρα μας, κινητοποιούνται, συνολικά, 60 δισ. ευρώ σε επενδύσεις, μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Αυτές, θα οδηγήσουν σε μόνιμη αύξηση του ΑΕΠ κατά 7 μονάδες και θα δημιουργήσουν 180.000 – 200.000 νέες θέσεις εργασίας. Είναι ένα σχέδιο που στοχεύει να οδηγήσει σε έναν θεμελιώδη, οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό της χώρας, έχοντας καταλυτική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα, τις τεχνολογίες, τους θεσμούς και τις συμπεριφορές.

Το πιο καινοτόμο κομμάτι του εθνικού σχεδίου είναι η άνευ προηγουμένου κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων, τόσο μέσω του προγράμματος των επιχορηγήσεων όσο και μέσω αυτού των δανείων. Από τα 60 δισ. ευρώ, που περιμένουμε να κινητοποιήσουμε από το σχέδιό μας, τα 45 δισ. ευρώ, αφορούν σε ιδιωτικές επενδύσεις. Ποσό, που δεν έχει επιτευχθεί από οποιοδήποτε ευρωπαϊκό ή εθνικό επενδυτικό εργαλείο εφαρμόστηκε ποτέ στην Ελλάδα. Στους πρώτους 14 μήνες που «τρέχει» το «Ελλάδα 2.0», αυτή η κινητοποίηση συμβαίνει ουσιαστικά. Στο σκέλος των δανείων έχουμε, ήδη, αιτήσεις επενδυτικών σχεδίων, που ξεπερνούν τα 9,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων για πάνω από 2 δισ. ευρώ έχουν συναφθεί δανειακές συμβάσεις και αναμένουμε για τα υπόλοιπα 7,5 δισ. ευρώ να συναφθούν μέσα στους προσεχείς τέσσερις μήνες.

Ακόμη 2 δισ. ευρώ επενδυτικών σχεδίων έχουν ανακοινωθεί, μέσω διαφόρων επενδυτικών προγραμμάτων (σ.σ. επενδυτικό clawback, προγράμματα αγροδιατροφής, επενδύσεις νοικοκυριών μέσω του Εξοικονομώ), στο σκέλος των επιχορηγήσεων. Μερικά από αυτά, έχουν, ήδη, ξεκινήσει (περίπου το ένα τέταρτο του ποσού) και τα υπόλοιπα αναμένεται να ξεκινήσουν μέσα στους επόμενους τρεις μήνες. Συνεπώς, όσον αφορά στην κινητοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων, που είναι το μεγαλύτερο και το πιο φιλόδοξο κομμάτι του «Ελλάδα 2.0», είμαστε μπροστά από το χρονοδιάγραμμα. Παράλληλα, τους τελευταίους μήνες έχουν επιταχυνθεί και οι δημόσιες επενδύσεις. Έχουν ξεκινήσει εκατοντάδες δημόσιοι διαγωνισμοί ή αναμένεται να ξεκινήσουν, εντός των επόμενων τεσσάρων μηνών, καθώς προετοιμαζόμαστε για το επόμενο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Επιπρόσθετα, το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του εθνικού σχεδίου υλοποιείται βάσει χρονοδιαγράμματος. Αυτό, είναι εμπροσθοβαρές, καθώς μεγάλο μέρος του έχει, ήδη, υλοποιηθεί τους πρώτους 14 μήνες που τρέχει το «Ελλάδα 2.0», και η επιτυχής εφαρμογή είναι εμφανής με την ολοκλήρωση όλων των σχετικών οροσήμων μας. Γεγονός, που επιβεβαιώνεται και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ήταν εξαιρετικά προσεκτική στην εξέταση των συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων, διασφαλίζοντας ότι είναι ουσιαστικές και εφαρμόζονται όχι μόνο ως προς τους σχετικούς νόμους, αλλά και ως προς τη λειτουργική τους επιτυχία. Η κυβέρνηση σκοπεύει, επίσης, να προσθέσει νέες μεταρρυθμίσεις, κατά την αναθεώρηση του εθνικού σχεδίου, που αναμένεται να παρουσιαστεί στην Κομισιόν και στο Συμβούλιο μέσα στους επόμενους μήνες.

Συνεπώς, το «Ελλάδα 2.0» βαίνει καλώς, αλλά ο δρόμος μπροστά είναι, ακόμα, γεμάτος δυσκολίες. Σύμφωνα με τον υπουργό, η επιτυχής υλοποίηση των εκατοντάδων δημοσίων διαγωνισμών, στο σκέλος των επιχορηγήσεων, δεν θεωρείται δεδομένη. Θα είναι μια μοναδική πρόκληση τόσο για την ελληνική γραφειοκρατία όσο και για τον ιδιωτικό τομέα, λόγω του όγκου των έργων που πρόκειται να υλοποιηθούν. Επίσης, πρέπει να διατηρηθεί η δυναμική των ιδιωτικών επενδύσεων, που συνδέεται με τη διατήρηση της δυναμικής της μεταρρυθμιστικής ατζέντας, τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Πράσινες επενδύσεις, ύψους 50 δισ. ευρώ, έως το 2030

Από την πλευρά του, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, μιλώντας στο 24ο Ετήσιο Φόρουμ που διοργάνωσε το Capital Link στη Νέα Υόρκη, σημείωσε μεταξύ άλλων, ότι η Κυβέρνηση ανταποκρίθηκε άμεσα στις πρωτοφανείς παγκόσμιες προκλήσεις, επιδεικνύοντας ηγετική ικανότητα τόσο στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας όσο και στους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους.

Ο υπουργός περιέγραψε τις πρωτοβουλίες της Ελλάδας για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας, με την υλοποίηση κρίσιμων υποδομών και την εμβάθυνση των στρατηγικών συμμαχιών. «Μετατρέπουμε ενεργά τη χώρα σε πυλώνα ενεργειακής σταθερότητας για ολόκληρη την περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, λειτουργώντας ως καταλύτης για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και τη στρατηγική αυτονομία», ανέφερε μεταξύ άλλων.

Ο κ. Σκρέκας υπογράμμισε ότι η Ελλάδα επέδειξε ενεργειακή αλληλεγγύη, εξάγοντας 2,5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου μέσα στο 2022, έναντι 0,7 δισ. κυβικών μέτρων, που είχε εξάγει το 2021. Παράλληλα, με τη λειτουργία του ελληνοβουλγαρικού αγωγού IGB και την ολοκλήρωση του FSRU της Αλεξανδρούπολης μέχρι το τέλος του 2023, προκύπτουν τεράστιες δυνατότητες εξαγωγών.

Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο υπουργός, επισήμανε: «Τριπλασιάζουμε τις υποδομές μας για το υγροποιημένο φυσικό αέριο. H αποθηκευτική δυνατότητα της Ρεβυθούσας αυξήθηκε κατά 70% ενώ οι εκφορτώσεις θα φτάσουν τις 80 φέτος, έναντι 39 το 2021. Παράλληλα, προχωρούμε τις έρευνες για υδρογονάνθρακες, ώστε να διαφοροποιήσουμε περαιτέρω τις επιλογές μας ενώ επεκτείνουμε τις ηλεκτρικές μας διασυνδέσεις προς όλες σχεδόν τις κατευθύνσεις, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, των Βαλκανικών χωρών, καθώς και της Αιγύπτου».

Η πράσινη μετάβαση στο επίκεντρο της κυβερνητικής πολιτικής

Περιγράφοντας τις προτεραιότητες της Κυβέρνησης, ο κ. Σκρέκας υπογράμμισε ότι η πράσινη μετάβαση είναι η μοναδική λύση για την ανάσχεση της κλιματικής κρίσης και την επίτευξη προσιτών τιμών ενέργειας. Εστιάζοντας στις διαρκείς μεταρρυθμίσεις που κάνει η Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια στον τομέα αυτό, ο υπουργός ανέφερε ότι η Κυβέρνηση κινητοποιεί πράσινες επενδύσεις, ύψους 50 δισ. ευρώ, έως το 2030:

«Επιταχύναμε την πράσινη μετάβαση, με επίπεδο ρεκόρ 2 GW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, που θα εγκατασταθούν το 2022. Συνολικά, η δυναμικότητα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ξεπέρασε τα 10 GW και σχεδόν θα τριπλασιαστεί μέχρι το 2030, αντιπροσωπεύοντας το 80% της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτή η πράσινη επανάσταση θα συνοδεύεται από 7 – 8 GW αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας και 2,5 GW υπεράκτιων αιολικών έως το 2030».